Thẻ căn cước tích hợp ADN là một bước tiến lớn trong công nghệ nhận diện cá nhân, đưa thông tin sinh trắc học lên một tầm cao mới. Thay vì chỉ dựa vào dữ liệu hình ảnh, dấu vân tay hoặc mống mắt như các loại thẻ căn cước thông thường, thẻ tích hợp ADN chứa các thông tin di truyền đặc trưng của mỗi người. Qua bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cách ADN được tích hợp vào thẻ căn cước, những công dụng nổi bật và những bước cần thực hiện để có thể sở hữu một chiếc thẻ căn cước tích hợp ADN.
Nội dung:
1. Thẻ căn cước tích hợp ADN là gì?
Thẻ căn cước tích hợp ADN là một loại thẻ căn cước mới, được thiết kế không chỉ để chứa thông tin cá nhân cơ bản mà còn tích hợp cả dữ liệu ADN của chủ sở hữu. Việc thực hiện tích hợp thông tin sinh trắc học về ADN vào cơ sở dữ liệu căn cước được xem là một bước tiến nhảy vọt trong vấn đề an sinh xã hội, đem lại nhiều lợi ích lâu dài cho người dân cũng như cho sự phát triển của Việt Nam trong giai đoạn mới.
1.1. Khái niệm thẻ căn cước
Theo căn cứ tại Khoản 11 Điều 3 Luật Căn cước 2023 thì thẻ căn cước là giấy tờ tùy thân chứa đựng căn cước và thông tin khác đã được tích hợp vào thẻ căn cước của công dân Việt Nam, do cơ quan quản lý căn cước cấp theo quy định của Luật này.
Trong đó, theo Khoản 1 Điều 3 Luật này thì căn cước là thông tin cơ bản về nhân thân, lai lịch, nhân dạng và sinh trắc học của một người.
1.2. Khái niệm về ADN
ADN là phân tử mang thông tin di truyền quy định mọi hoạt động sống (sinh trưởng, phát triển và sinh sản) của người và hầu hết các loài sinh vật khác. Bên cạnh đó, ADN còn là cơ sở để cấu thành nên bộ gen của mỗi người và là một tổ hợp nhất định của các đơn phân nucleotide với cấu trúc đa dạng, góp phần tạo nên đặc điểm riêng biệt của từng cá nhân.
1.3. Tích hợp ADN trong thẻ căn cước
Từ ngày 1/7/2024, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội (Bộ Công an) đã tiến hành triển khai Luật Căn cước và công bố dịch vụ xác thực điện tử. Trong đó, thông tin trong Cơ sở dữ liệu căn cước được quy định chi tiết tại Điều 15 Luật căn cước 2023 với nội dung cụ thể như sau:
- Thông tin quy định từ khoản 1 đến khoản 18, khoản 24 và khoản 25 Điều 9 của Luật này.
- Thông tin nhân dạng.
- Thông tin sinh trắc học gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt, ADN, giọng nói.
- Nghề nghiệp, trừ lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Cơ yếu.
- Trạng thái của căn cước điện tử: Trạng thái của căn cước điện tử được thể hiện dưới hình thức khóa, mở khóa và các mức độ định danh điện tử.
Tuy nhiên, theo quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 16 Luật Căn cước 2023 thì thông tin sinh trắc học về ADN và giọng nói sẽ chỉ được thu thập khi người dân tự nguyện cung cấp hoặc cơ quan tiến hành tố tụng hình sự, cơ quan quản lý người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính trong quá trình giải quyết vụ việc theo chức năng, nhiệm vụ có thực hiện trưng cầu giám định hoặc thu thập được thông tin sinh trắc học về ADN, giọng nói của người dân thì chia sẻ cho cơ quan quản lý căn cước để cập nhật, điều chỉnh vào Cơ sở dữ liệu căn cước.
2. Lợi ích khi sở hữu thẻ căn cước tích hợp ADN
Không chỉ mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho người dân mà việc tích hợp thông tin sinh trắc học về ADN vào Cơ sở dữ liệu căn cước còn được xem là một bước tiến nhảy vọt trong vấn đề an sinh xã hội, góp phần vào sự phát triển của Việt Nam trong giai đoạn mới. Cụ thể:
- Thông tin ADN dạng STR sẽ được sử dụng để xác minh danh tính công dân trong những trường hợp thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, hỗ trợ nhận diện người thân,…
- Việc có thêm thông tin về dữ liệu sinh trắc học (ADN, giọng nói) sẽ giúp các công tác quản lý nhà nước, quản lý dân cư, phòng chống tội phạm,… trở nên tốt hơn.
- Trường hợp công dân sử dụng thêm dịch vụ giải trình tự gen của các đơn vị chuyên môn nhằm khai thác thêm các thông tin khác về ADN của mình thì còn nhận được các lợi ích khác như biết về tình trạng sức khỏe, tầm soát nguy cơ bệnh, khuynh hướng phát triển,…
3. Cách tích hợp ADN vào thẻ căn cước
Công dân muốn tích hợp thông tin sinh trắc học về ADN vào Cơ sở dữ liệu căn cước sẽ thực hiện quy trình 4 bước như sau:
- Bước 1: Đăng ký tích hợp thông tin sinh trắc học về ADN vào Cơ sở dữ liệu căn cước. Khi đăng ký xong, công dân sẽ được hướng dẫn làm thủ tục và điều phối tới địa điểm thu mẫu gần nhất.
- Bước 2: Xác thực thông tin qua thẻ căn cước công dân gắn chip tại điểm thu mẫu.
- Bước 3: Chuyên viên thu mẫu ADN, niêm phong và gửi về phòng thí nghiệm để phân tích.
- Bước 4: Nhận kết quả trong 7 ngày làm việc và yêu cầu tích hợp thông tin sinh trắc học về ADN vào Cơ sở dữ liệu căn cước tại cơ quan quản lý căn cước.
Lưu ý: Nếu đã có kết quả xét nghiệm ADN định danh thực hiện tại những cơ quan, tổ chức đủ điều kiện do cơ quan quản lý căn cước Bộ công an công bố, công dân chỉ cần cung cấp thông tin khi thực hiện thủ tục cấp/đổi/cấp lại căn cước để các cán bộ tiến hành tích hợp thông tin sinh trắc học về ADN vào hệ thống.
>>> Xem thêm: ADN cá nhân được đưa vào cơ sở dữ liệu căn cước
4. Kết luận
Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ về khái niệm, lợi ích, quy trình làm thẻ và những vấn đề liên quan đến việc tích hợp thông tin ADN vào thẻ căn cước. Chắc chắn rằng, thẻ căn cước tích hợp ADN sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, đồng thời tạo ra một môi trường an toàn và bảo mật hơn cho xã hội. Việc áp dụng thẻ căn cước tích hợp ADN không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và hiện đại trong công tác quản lý dân cư tại Việt Nam.