Quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện: Hướng dẫn chi tiết và đầy đủ

Xét nghiệm ADN tự nguyện đang trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều gia đình và cá nhân muốn xác định mối quan hệ huyết thống. Với sự phát triển của công nghệ, quy trình xét nghiệm ADN ngày càng trở nên đơn giản, nhanh chóng và tiện lợi. Tuy nhiên, để đảm bảo độ chính xác của kết quả, việc thu mẫu đúng cách là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện, từ việc chuẩn bị đến cách bảo quản và gửi mẫu.

1. Xét nghiệm ADN tự nguyện là gì?

Xét nghiệm ADN tự nguyện là quá trình phân tích mẫu ADN của một người để xác định các thông tin di truyền, như mối quan hệ huyết thống (cha con, mẹ con, anh chị em…), xác định nguồn gốc tổ tiên, hoặc thậm chí là dự đoán nguy cơ mắc một số bệnh di truyền. Khác với xét nghiệm ADN pháp lý, xét nghiệm tự nguyện thường được thực hiện theo nhu cầu cá nhân mà không yêu cầu sự chứng nhận của cơ quan pháp luật.

2. Tại sao cần tuân thủ quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện?

Độ chính xác của xét nghiệm ADN tự nguyện phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng mẫu thu thập được. Nếu mẫu không được thu đúng cách, có thể dẫn đến kết quả không chính xác hoặc thậm chí là không thể phân tích được. Vì vậy, tuân thủ quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện là yếu tố then chốt để đảm bảo kết quả xét nghiệm đáng tin cậy.

3. Các loại mẫu phổ biến trong xét nghiệm ADN tự nguyện

Trong xét nghiệm ADN, có nhiều loại mẫu có thể được sử dụng, tùy thuộc vào loại xét nghiệm và điều kiện của người thực hiện:

• Mẫu niêm mạc miệng (mẫu tăm bông): Đây là loại mẫu phổ biến nhất và dễ thu thập. Người thực hiện chỉ cần dùng tăm bông chà nhẹ vào bên trong má để thu thập tế bào niêm mạc.
• Mẫu máu: Được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt khi cần độ chính xác cao hơn. Mẫu máu thường được thu bởi chuyên viên xét nghiệm.
• Mẫu tóc: Mẫu tóc có chân tóc cũng là một lựa chọn, tuy nhiên việc thu mẫu cần được thực hiện cẩn thận để tránh làm hỏng mẫu.
• Mẫu móng tay, móng chân: Loại mẫu này thường được sử dụng khi các mẫu khác không khả thi.
• Mẫu khó (bàn chải đánh răng, đầu lọc thuốc lá, bã kẹo cao su…): Trong trường hợp khó thu được các loại mẫu thông thường.

4. Hướng dẫn chi tiết quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện

Bước 1: Chuẩn bị trước khi thu mẫu

Người lấy mẫu đeo găng vô trùng, đeo khẩu trang (chú ý mỗi lẫn lấy mẫu cho một người phải thay găng mới) tránh tình trạng lây mẫu từ người lấy mẫu hoặc những người được lấy mẫu.

Lấy mẫu của từng người một. Mẫu của mỗi người phải được đựng riêng rẽ hoàn toàn, không được để nhiễm mẫu từ người này sang người khác.

Các mẫu ngay sau khi lấy xong đều phải được ghi rõ tên tuổi người được lấy mẫu giám định bên ngoài túi giấy đựng, tránh nhầm lẫn.

Bước 2: Thu mẫu

Cách lấy mẫu và bảo quản từng mẫu:

1. Mẫu tóc có chân tóc (gốc tóc): Nhổ 5 – 7 sợi. Nếu tóc mảnh thì cần có dụng cụ là cây nhíp để nhổ được cả chân tóc. Tóc của từng người thu được gói vào giấy, hoặc gạc vô trùng và bảo quản trong túi giấy.
2. Mẫu móng tay, móng chân: dùng dụng cụ cắt móng tay để cắt 5 – 7 móng tay hoặc chân có thể cắt được (tối thiểu: 2 – 3 móng). Gói cẩn thận bằng tờ giấy A4, rồi viết thông tin của người cho mẫu cùng với chữ ký ở bên ngoài, sau đó bỏ vào một phong bì có thông tin tương ứng.
3. Mẫu máu đầu ngón tay: dùng dụng cụ bấm đầu ngón tay (máy bấm đầu ngón tay hoặc kim đâm đầu ngón tay) để thu 2 – 3 giọt máu, máu cần được thấm trên bông gòn y tế hoặc bông tăm tiệt trùng (có thể sử dụng bông tăm bán ở siêu thị), để khô tự nhiên. Mẫu giấy thấm máu sau khi khô được cho vào phong bì giấy vô trùng và bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh.
4. Mẫu niêm mạc miệng: Sử dụng 2 bông tăm tiệt trùng (cắt bỏ 1 đầu bông) đầu bông còn lại không được chạm tay vào. Nói người làm xét nghiệm mở rộng miệng hoặc dùng tay kéo nhẹ cằm của em bé nhỏ để miệng bé mở ra, đưa bông tăm 1 vào phía trong má trái, cọ lên xuống 10-15 lần, sau đó thực hiện lại bước thu mẫu cho bông tăm thứ 2 cho má bên phải. Để khô tăm bông tự nhiên.
5. Mẫu cuống rốn của em bé mới sinh sau khi rụng khoảng 10 ngày tuổi để khô tự nhiên và gói vào giấy trắng hoặc giấy vô trùng.

Bước 3: Bảo quản mẫu

Sau khi thu mẫu, để các loại mẫu khô tự nhiên, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc môi trường ẩm ướt. Sau đó, đặt mẫu thu được vào túi đựng mẫu sạch – khô, khuyến khích sử dụng giấy sạch (giấy ăn, giấy viết,….) hoặc phong bì, không để mẫu vào túi nilong hoặc túi zip, ghi rõ thông tin người thu mẫu để tránh nhầm lẫn.

Xem thêm bài viết: Mẫu xét nghiệm ADN để được bao nhiêu ngày?

Bước 4: Gửi mẫu đến phòng xét nghiệm

Để đảm bảo mẫu không bị hỏng hoặc nhiễm bẩn, cần gửi mẫu đến phòng xét nghiệm trong thời gian sớm nhất, thường là trong vòng 24 giờ sau khi thu mẫu. Nếu cần gửi qua đường bưu điện, nên sử dụng dịch vụ chuyển phát nhanh và thông báo trước với đơn vị xét nghiệm để đảm bảo quy trình nhận mẫu diễn ra thuận lợi.

5. Những lưu ý quan trọng khi thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện

• Tuân thủ hướng dẫn: Luôn tuân thủ các hướng dẫn thu mẫu một cách cẩn thận. Sự cẩu thả trong quá trình này có thể làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
• Tránh nhiễm bẩn mẫu: Không chạm tay vào các loại mẫu để tránh nhiễm mẫu
• Bảo quản mẫu đúng cách: Mẫu sau khi thu cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và không nên để quá lâu trước khi gửi đi.

6. Kết quả xét nghiệm ADN tự nguyện và ý nghĩa

Kết quả xét nghiệm ADN tự nguyện thường có độ chính xác cao nếu quy trình thu mẫu được thực hiện đúng cách. Những thông tin từ kết quả xét nghiệm có thể giúp người thực hiện hiểu rõ hơn về mối quan hệ huyết thống, nhận diện các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn, và hỗ trợ đưa ra những quyết định quan trọng cho cuộc sống và sức khỏe.

Tuy nhiên, khi sử dụng kết quả xét nghiệm ADN, người thực hiện cũng cần lưu ý rằng đây chỉ là một công cụ hỗ trợ, không phải là phương pháp duy nhất để đưa ra các kết luận liên quan đến mối quan hệ gia đình hoặc tình trạng sức khỏe.

Xem thêm bài viết: Chính sách bảo hành kết quả xét nghiệm ADN

7. Kết luận

Quy trình thu mẫu xét nghiệm ADN tự nguyện là bước quan trọng quyết định độ chính xác của kết quả xét nghiệm. Bằng cách tuân thủ các hướng dẫn trên, người thực hiện có thể tự tin trong việc thu thập mẫu và nhận được kết quả chính xác, đáng tin cậy. NOVAGEN cam kết cung cấp dịch vụ xét nghiệm ADN với tiêu chuẩn cao, mang lại sự an tâm và chính xác cho khách hàng trong mọi tình huống.

Nguồn: NOVAGEN