Lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà như thế nào?

Xét nghiệm ADN mặc dù là một dịch vụ công nghệ cao, nhưng với sự phát triển của công nghệ cũng như việc hoàn thiện quy trình xét nghiệm nên việc thu mẫu hiện nay không chỉ giới hạn tại các trung tâm, đơn vị xét nghiệm. Khách hàng hoàn toàn có thể tự lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà dưới sự hướng dẫn của chuyên viên tư vấn hoặc có thể sử dụng dịch vụ thu mẫu tại nhà do các trung tâm có uy tín cung cấp. Điều này không chỉ mang lại sự tiện lợi mà còn giúp tiết kiệm đáng kể thời gian cũng như chi phí cho những ai muốn thực hiện loại xét nghiệm này.

Vậy lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà như thế nào để đảm bảo hiệu quả? Những trường hợp nào có thể lấy mẫu xét nghiệm tại nhà? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy trình này.

1. Thế nào là lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà? Khách hàng có thể tự thu mẫu tại nhà để xét nghiệm ADN không?

Lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà là quá trình thu thập các mẫu sinh học (như mẫu nước bọt, mẫu tóc, mẫu móng tay/móng chân, mẫu đặc biệt,…) của những người tham gia xét nghiệm một cách tiện lợi tại nhà mà không cần phải đến trực tiếp trung tâm xét nghiệm.

Với trường hợp xét nghiệm ADN dân sự tự nguyện thì khách hàng hoàn toàn có thể tự thu mẫu tại nhà theo hướng dẫn của các chuyên viên rồi gửi đến trung tâm để tiến hành làm xét nghiệm. Còn với trường hợp xét nghiệm ADN pháp lý thì không được phép tự thu mẫu và nếu khách hàng muốn lấy mẫu tại nhà thì phải liên hệ đến trung tâm để các chuyên viên trực tiếp đến nhà lấy mẫu, hoàn thiện các thủ tục xét nghiệm.

2. Hướng dẫn tự lấy mẫu tại nhà, bảo quản và vận chuyển mẫu đúng cách

Trong trường hợp khách hàng có nhu cầu làm xét nghiệm ADN dân sự tự nguyện và muốn tự lấy mẫu tại nhà thì có thể tham khảo một số hướng dẫn lấy mẫu, bảo quản, vận chuyển sau để đảm bảo chất lượng cũng như số lượng mẫu xét nghiệm ADN. Cụ thể:

2.1. Hướng dẫn tự lấy mẫu tế bào niêm mạc miệng

Để tiến hành lấy mẫu tế bào niêm mạc miệng (nước bọt) thì trước tiên bạn cần đeo găng tay y tế vào và chuẩn bị 3 chiếc tăm bông sạch (đã được cắt một đầu). Tiếp đó, đưa đầu tăm bông chưa cắt vào trong miệng, áp sát vào thành má trong, xoay đều từ 5 đến 7 vòng rồi lặp đi lặp lại ở cả 2 bên má.

Sau khi đã thực hiện xong thì bạn sẽ bỏ 3 chiếc tăm bông trên vào phong bì giấy hoặc gói giấy và ghi rõ họ tên/ký hiệu của người được lấy mẫu lên bao bì.

Lưu ý:

• Uống 1 – 2 ngụm nước lọc tráng miệng trước khi tiến hành lấy nước bọt.
• Không được cho mẫu vào túi zip hoặc túi nilon dán kín để tránh việc làm mẫu bị hấp hơi, nhiễm vi khuẩn yếm khí.
• Chỉ nên cho mẫu vào phong bì hoặc gói bằng giấy để mẫu được thông khí, bay hơi tự nhiên và tế bào niêm mạc bám lại ở đầu tăm bông là phần được sử dụng để tách ADN.
• Có thể bảo quản mẫu trong 7 ngày mà chất lượng vẫn đảm bảo và trong khoảng thời gian này bạn có thể chuyển phát đến trung tâm xét nghiệm.

2.2. Cách tự lấy mẫu móng tay/móng chân

Đầu tiên, bạn sẽ vệ sinh thật sạch dụng cụ cắt móng tay/móng chân trước khi thu mẫu và chuẩn bị một tờ giấy thật sạch để đựng mẫu khi cắt. Tiếp đến, tiến hành cắt tối thiểu 5 đến 7 mảnh móng tay/móng chân rồi bỏ vào phong bì giấy hoặc gói giấy và ghi rõ họ tên/ký hiệu của người được lấy mẫu lên bao bì.

Lưu ý:

• Cần cắt móng tay/móng chân lần lượt từng người, không nhặt móng từ sàn nhà để tránh trường hợp bị nhầm lẫn mẫu.
• Mẫu móng tay/móng chân có thể bảo quản từ vài tháng đến một năm và mẫu đạt chuẩn sẽ là những mẫu không bị sừng hóa nhiều, ít bẩn, không nấm mốc.
• Người già từ 60 tuổi trở lên không nên lấy mẫu móng tay/móng chân vì móng thường có mức độ sừng hóa cao.
• Mẫu móng tay/móng chân có thể bảo quản trong khoảng thời gian từ vài tháng đến một năm.

>>> Xem thêm: Xét nghiệm ADN bằng móng tay

2.3. Hướng dẫn cách tự lấy mẫu tóc

Để lấy mẫu tóc thì trước tiên, bạn sẽ tiến hành vệ sinh sạch sẽ và lau khô nhíp nhổ tóc. Sau đó, đeo găng tay y tế vào và dùng nhíp nhổ lần lượt tối thiểu 5 đến 7 sợi tóc có gốc chân tóc. Khi đã nhổ xong thì bạn sẽ gói tóc vào trong tờ giấy sạch hoặc phong bì để đảm bảo mẫu được thông khí tự nhiên, tránh làm hỏng mẫu.

Lưu ý:

• Không được cho mẫu vào túi zip hoặc túi nilon dán kín để tránh việc làm mẫu bị hấp hơi, nhiễm vi khuẩn yếm khí và đặc biệt, không chạm tay vào mẫu.
• Cần phải nhổ trực tiếp và mẫu tóc bắt buộc phải có gốc chân tóc. Các trường hợp tóc tự rụng hay cắt tóc không có chân sẽ không được tính là mẫu đạt chất lượng.
• Mẫu tóc có thể bảo quản trong khoảng thời gian từ vài tháng đến một năm.

2.4. Hướng dẫn tự thu mẫu cuống rốn

Đối với trường hợp cần xét nghiệm ADN trẻ sơ sinh gặp khó khăn trong việc thu thập mẫu tóc, mẫu móng tay thì có thể lựa chọn cách thu thập mẫu cuống rốn. Ngay sau khi sinh khoảng 8 đến 10 ngày thì cuống rốn của bé sẽ rụng và bạn có thể thu thập để tiến hành xét nghiệm ADN.

Bạn hãy tham khảo các bước hướng dẫn sau để đảm bảo mẫu thu được đạt chuẩn chất lượng, cho ra kết quả chuẩn xác:

• Chuẩn bị một chiếc khăn khô sạch hoặc một tờ giấy trắng sạch và một chiếc máy sấy.
• Cho cuống rốn đã rụng của trẻ sơ sinh vào trong khăn/giấy rồi gấp lại. Trong trường hợp cuống rốn rụng vẫn còn ướt thì có thể sử dụng máy sấy để tiến hành sấy khô ở chế độ gió. Cuối cùng, cho khăn/giấy đã gói vào trong phong bì và dán lại.
• Gửi mẫu đến trung tâm xét nghiệm và chờ nhận kết quả.

Lưu ý:

• Phải đảm bảo mẫu cuống rốn khi cắt ra phải còn phần lõi màu trắng, không nấm mốc và không bị quắt lại.
• Cần lấy cả cuống rốn hoặc có thể cắt trên 1cm cuống rốn đã rụng, khô, sạch.
• Không để mẫu vào bên trong túi zip hoặc túi nilon và không được chạm tay trực tiếp vào mẫu.
• Mẫu cuống rốn có thể bảo quản trong khoảng thời gian từ vài tháng đến dưới 2 năm.

>>> Xem thêm: Xét nghiệm ADN bằng cuốn rốn có được không?

2.5. Cách tự lấy một số mẫu đặc biệt

Trong trường hợp không lấy được các mẫu sinh phẩm kể trên thì bạn có thể cân nhắc lựa chọn những mẫu sinh phẩm đặc biệt sau nhưng quá trình tách chiết mẫu sẽ khó và tốn nhiều chi phí hơn. Cụ thể:

• Bàn chải đánh răng: Lấy bàn chải đã được sử dụng trong khoảng thời gian tối thiểu 2 tuần.
• Dao cạo râu: Sử dụng mẫu đã được dùng tối thiểu 2 tuần và cần lấy cả bàn cạo, dao cạo.
• Đầu thuốc lá: Lấy phần đầu lọc thuốc sau khi được sử dụng và chưa bị vứt xuống đất hay dẫm bẩn.
• Bã kẹo cao su: Lấy bã kẹo sau khi nhau, chưa bị vứt xuống đất hay dẫm bẩn.
• Tinh trùng: Sử dụng 3 đến 5 chiếc tăm bông rồi tiến hành thấm vào tinh trùng hoặc bao cao su chứa tinh trùng.

Lưu ý:

• Không để mẫu vào túi zip hay túi nilon, không chạm tay vào mẫu và nên gói vào trong giấy sạch hoặc phong bì.
• Cần đảm bảo mẫu tinh trùng không bị lẫn với người khác và cần gửi mẫu càng sớm càng tốt vì chỉ bảo quản được trong vài giờ.

Bài viết trên, NOVAGEN đã giải đáp chi tiết vấn đề “Lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà như thế nào?” cho bạn đọc tham khảo. Như đã đề cập thì việc lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà là hoàn toàn có thể và khách hàng có thể tự thu mẫu tại nhà hoặc sử dụng dịch vụ thu mẫu tại nhà do các chuyên viên của đơn vị xét nghiệm thực hiện. Tuy nhiên, để đảm bảo kết quả xét nghiệm trả ra có độ chính xác cao thì khách hàng phải lựa chọn được những đơn vị xét nghiệm uy tín và nắm rõ được các bước hướng dẫn thu mẫu, bảo quản mẫu, vận chuyển mẫu đúng cách!