Dịch vụ xét nghiệm ADN kiểm tra huyết thống người thân (cha con, mẹ con, anh em ruột, ông bà cháu, chú bác với cháu,…) ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, do khó khăn địa lý hoặc đặc thù nghề nghiệp, tâm lý, nhiều người không muốn xét nghiệm trực tiếp tại các trung tâm di truyền.
Vì thế, trong bài viết này, NOVAGEN sẽ hướng dẫn các bạn cách lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà để mẫu phẩm đạt chất lượng, qua đó có được kết quả chính xác nhất.
Nội dung:
1. Lấy mẫu niêm mạc miệng thử ADN tại nhà
Trong khoang miệng của luôn chứa tế bào niêm mạc miệng, thực chất tế bào niêm mạc miệng là biểu bì trong khoang miệng và rất dễ bong tróc nên chỉ cần thao tác quẹt đầu tăm bông đã có thể thu được lượng lớn tế bào. Ngoài ra, niêm mạc miệng có bề mặt dịch nhày giúp bám dính tốt vào que tăm bông, khi bay hơi hết phần nước bọt thì tế bào niêm mạc vẫn còn lưu giữ đầy đủ ở đầu tăm, vậy nên sẽ không ảnh hưởng đến chất lượng mẫu phẩm.
Hiện tại, hệ thống tách chiết ADN đã được tối ưu để có thể tách ADN với độ tinh khiết cao, dễ dàng sử dụng trên các hệ máy giải trình tự gen thế hệ mới.
Việc lấy mẫu nước bọt (niêm mạc miệng) cũng đang được sử dụng phổ biến tại các Trung tâm xét nghiệm ADN trên thế giới cũng như tại Tòa án Việt Nam, phục vụ công tác trưng cầu giám định, bởi các lý do sau:
- Dễ dàng thu được 1 lượng lớn ADN chỉ với 1 que tăm bông
- Bảo quản dễ dàng, chỉ cần để nhiệt độ phòng, ở nơi khô thoáng
- Thích hợp để thu các mẫu bí mật do thao tác nhanh chóng, dễ dàng
Tại Việt Nam, phòng Lab của Trung tâm ADN NOVAGEN cũng đã tiếp nhận chuyển giao công nghệ và áp dụng thành công quy trình lấy mẫu niêm mạc miệng để phân tích ADN.
Hướng dẫn cách thu mẫu niêm mạc miệng:
- Uống một ngụm nhỏ nước lọc.
- Đưa tăm bông vào trong miệng, áp sát thành má trong xoay đều từ 5-7 vòng, lặp lại cả 2 bên má
- Cho tăm bông vào phong bì, ghi rõ tên (ký hiệu) của người được thu mẫu
Lưu ý: Không được bỏ tăm bông thấm nước bọt vào túi nylon kín vì sẽ bị hấp hơi, làm hỏng mẫu –> việc bỏ vào phong bì thư sẽ có độ thông khí tự nhiên, giúp bảo quản mẫu nước bọt trong thời gian dài ngày
2. Lấy mẫu bằng móng tay:
- Vệ sinh dụng cụ bấm móng trước khi thu mẫu
- Chuẩn bị 1 tờ giấy sạch đựng mẫu
- Cắt tối thiểu 5 mẩu móng tay (chân), để rơi xuống tờ giấy sạch đựng mẫu ở dưới
- Gói tờ giấy sạch đựng mẫu và cho vào phong bì riêng, dán lại và ghi rõ thông tin của từng người được lấy mẫu.
Lưu ý: Khi cắt móng tay và móng chân thì tuyệt đối KHÔNG được cắt vào phần thịt;
3. Lấy mẫu tóc
Tiêu chí quan trọng là phải lấy được sợi tóc có gốc chân tóc, nghĩa là phải có kèm bọng tóc có chứa ADN của người cần làm xét nghiệm; Vậy nên mẫu tóc được thu đúng cách là mẫu tóc được nhổ ra trực tiếp (không phải tóc cắt hay tóc rụng tự nhiên)
Các sợi tóc không có chân tóc chứa bọng tóc thì được coi là KHÔNG đạt yêu cầu và cần lấy lại sợi khác;
Số lượng sợi tóc cần lấy cho xét nghiệm ADN là 5-6 sợi tóc có chân
Mỗi khi nhổ tóc xong cần đặt sợi tóc lên một mẩu giấy trắng sạch –> sau đó cho tất cả mẫu tóc của từng người gói lại bằng giấy sạch rồi để vào phong bì riêng, dán lại và ghi rõ thông tin của từng người được lấy mẫu.
Lưu ý:
- Do việc lấy mẫu tóc có cả chân tóc với trẻ sơ sinh là rất khó, vì gốc chân tóc chưa phát triển đầy đủ và có thể gây đau đớn cho bé –> vì vậy chỉ cần lấy mẫu nước bọt hoặc mẫu móng tay của trẻ
- Số lượng mẫu móng tay của trẻ nhỏ thường cần nhiều hơn so với người lớn.
- Tóc bạc hay tóc thường không ảnh hưởng đến chất lượng mẫu, vì xét nghiệm được thực hiện tại gốc chân tóc.
4. Lấy cuống rốn trẻ sơ sinh xét nghiệm ADN tại nhà
5. Các mẫu phẩm khác
Các mẫu phẩm đặc biệt khác cũng có thể làm xét nghiệm ADN mà vẫn đảm bảo độ chính xác 99,999999% bao gồm:
- Bã kẹo cao su
- Đầu lọc thuốc lá
- Thìa, bát, đũa ăn cơm
- Bàn chải đánh răng
- Tinh trùng, dịch sinh học
Ưu điểm của các mẫu phẩm trên là đảm bảo việc thu mẫu bí mật, tế nhị mà vẫn có độ chính xác như các mẫu phẩm thông thường.
Liên hệ để được tư vấn thu mẫu và bảo quản mẫu xét nghiệm ADN
Để hiểu rõ hơn về cách lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, các bạn có thể xem video hướng dẫn tự lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà của chuyên gia Đặng Trần Hoàng – Giám đốc trung tâm xét nghiệm NOVAGEN.
Sau khi hoàn thành việc lấy mẫu kể trên, các bạn gửi mẫu đến địa chỉ trung tâm xét nghiệm NOVAGEN (Trụ sở Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Tuyên Quang,…) Thời gian trả kết quả nhanh nhất là sau 4 tiếng. Kết quả được ban hành bằng văn bản, có chữ ký và xác nhận của hội đồng khoa học và Tổng Giám đốc.
Lấy mẫu xét nghiệm ADN tại nhà có chính xác không?
Nếu thu thập mẫu xét nghiệm ADN đúng theo yêu cầu như trên, mẫu phẩm sẽ đạt chuẩn và kết quả xét nghiệm có độ chính xác cao lên tới 99,999999%. Tuy nhiên, nếu không được hướng dẫn kỹ, rất nhiều khách hàng gửi thiếu mẫu, sai loại mẫu và yêu cầu mẫu, sai thông tin của người cho mẫu dẫn đến sai lệch kết quả.