Vitamin A có gây dị tật thai nhi không? Mẹ bầu cần lưu ý

Có phải Vitamin A gây dị tật cho thai nhi không? Điều này đúng nhưng chưa đủ. Vitamin A gây dị tật thai nhi chỉ khi mẹ bầu dùng quá liều. Nếu mẹ bổ sung vitamin A đúng cách, nó không chỉ giúp thai nhi phát triển tốt hơn mà còn có thể ngăn ngừa được các bệnh về thị giác và không ảnh hưởng đến sức khỏe của cả 2 mẹ con.

Vậy để hiểu đúng mối quan hệ giữa vitamin A và dị tật thai nhi, hay cách bổ sung vitamin A như thế nào là hợp lý, mẹ theo dõi bài viết sau đây nhé!

Hiểu đúng mối quan hệ giữa vitamin A và dị tật thai nhi, mẹ bầu lưu ý

Vitamin A có 2 dạng chính: dạng tiền chất là beta carotene và dạng hoạt động retinol

Dạng vitamin A gây dị tật thai nhi đó là retinol, nó nằm trong các sản phẩm trẻ hoá da và trong gan động vật, liều lượng có thể gây hại khá cao.

Còn vitamin A trong những viên tổng hợp, trong trái cây, đu đủ, và một số loại rau xanh là dạng beta carotene, đã được nghiên cứu, đảm bảo an toàn cho thai kỳ. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên dùng với liều lượng 800 mcg vitamin A/ngày.

Mẹ bầu sử dụng vitamin A với hàm lượng quá liều so với liều lượng cho phép 800mcg/ngày có nguy cơ gây dị tật thai nhi. Nguy cơ càng tăng cao hơn nếu xảy ra trong 60 ngày đầu tiên của thai kỳ. Ở giai đoạn này nếu mẹ bầu gặp phải tình trạng bị dư thừa, ngộ độc vitamin A sẽ gia tăng nguy cơ sảy thai, chết lưu.

Thừa vitamin A có thể gây ra những dị tật thai nhi nào?

Việc thừa vitamin A trong quá trình thai kỳ có thể gây ra những dị tật thai nhi sau đây:

  • Dị tật tim: bao gồm các vấn đề như nhịp tim không đều, lỗ trong vách tim, hoặc các khuyết tật khác liên quan đến cấu trúc tim.
  • Dị tật hệ thần kinh: bao gồm sự tác động tiêu cực lên thần kinh trong não, dẫn đến các vấn đề như sứt môi và/hoặc hở hàm ếch.
  • Dị tật đường tiết niệu: Việc tiếp xúc quá mức với vitamin A trong thai kỳ có thể gây ra dị tật đường tiết niệu. Điều này có thể dẫn đến sự hình thành không đầy đủ của các cơ quan tiết niệu, như bàng quang hoặc ống dẫn tiểu.
  • Rối loạn thị giác: Trẻ bị quáng gà, mắt kém, mù mắt bẩm sinh.
  • Khả năng sinh sản: Trẻ giảm hoặc mất khả năng sinh sản khi chào đời như dị tật tinh trùng, không có tử cung,...

Dấu hiệu mẹ bầu thừa vitamin A và cách điều trị

Dấu hiệu phát hiện mẹ bầu thừa vitamin A

Dư thừa vitamin A ở mẹ bầu sẽ có một số biểu hiện lâm sàng điển hình như sau:

  • Rụng tóc nhiều.
  • Môi khô nứt nẻ.
  • Da khôi.
  • Cảm giác xương yếu hẳn đi.
  • Đau nửa đầu hoặc đau cả đầu dữ dội.
  • Thị lực suy giảm.
  • Tăng áp lực trong hộp sọ khiến mẹ bầu thường xuyên choáng váng.
  • Cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi.

Nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường trên mẹ bầu nên đến gặp bác sĩ ngay để được kiểm tra, chẩn đoán và điều trị đúng cách, hạn chế tối đa biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi.

Cách điều trị khi mẹ bầu thừa vitamin A

Các biện pháp chăm sóc sau đây có thể giúp hầu hết mẹ bầu hồi phục khỏi triệu chứng thừa vitamin A:

Ngừng sử dụng vitamin A:

Mẹ nên ngừng sử dụng bất kỳ loại viên uống bổ sung vitamin A nào để giảm lượng vitamin A tiếp thu.

Hạn chế ăn thực phẩm giàu vitamin A:

Mẹ bầu nên hạn chế tiêu thụ các thực phẩm giàu vitamin A như gan động vật, dầu cá, cà rốt, khoai, và các nguồn thực phẩm khác có hàm lượng cao.

Thăm khám tại bệnh viện:

Nếu mẹ bầu có bất kỳ dấu hiệu ngộ độc vitamin A hoặc sau 1 - 2 tuần vẫn không thấy cải thiện về triệu chứng thừa vitamin A, mẹ nên thăm khám tại bệnh viện để được bác sĩ tư vấn và xử lý kịp thời, đồng thời đảm bảo tính chính xác của quá trình điều trị.

Những biện pháp trên sẽ giúp mẹ bầu giảm lượng vitamin A trong cơ thể và hạn chế nguy cơ thừa vitamin A, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phục hồi và giảm các triệu chứng không mong muốn. Tuy nhiên, quan trọng nhất là tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể và phù hợp với trạng thái sức khỏe của mẹ bầu.

Mẹ bầu có nên uống vitamin A không?

Vitamin A là một chất cần thiết để duy trì sức khỏe cho cả thai nhi và phụ nữ mang bầu:

Đối với phụ nữ mang bầu:

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp phòng ngừa nguy cơ nhiễm trùng, giúp sáng mắt.

Đối với thai nhi:

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi, đặc biệt là trong hình thành hệ xương và hệ thị giác, giúp tăng cường sự phát triển và mạnh mẽ của hệ xương, giúp thai nhi có khả năng di chuyển và phát triển bình thường. Ngoài ra, vitamin A cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và bảo vệ thị giác cho thai nhi.

Trong hầu hết các trường hợp, việc bổ sung vitamin A thông qua chế độ ăn uống đa số đủ để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Phụ nữ mang bầu thường không cần bổ sung vitamin A dưới dạng viên nang, trừ khi được chỉ định cụ thể bởi bác sĩ.

Nhớ rằng việc bổ sung vitamin A trong thời kỳ mang bầu cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Luôn tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để có sự tư vấn chính xác và đáng tin cậy.

Hướng dẫn chi tiết cách bổ sung vitamin A an toàn và hiệu quả cho mẹ bầu

Cách bổ sung đúng cách

Phụ nữ có thai được khuyến cáo chỉ nên dùng 800 mcg vitamin A/ngày (1 IU = 0.3 mcg).

Có 2 phương pháp để bổ sung vitamin A một cách an toàn cho mẹ bầu:

Bổ sung từ viên tổng hợp:

Mẹ nên chỉ tiêu thụ tối đa 800 mcg vitamin A mỗi ngày và chọn những sản phẩm uy tín, được cấp phép và kiểm định bởi các cơ quan y tế để đảm bảo an toàn cho cả mẹ bầu và thai nhi.

Bổ sung từ thực phẩm:

Vitamin A thường tồn tại trong thực phẩm dưới dạng tiền chất caroten. Mẹ bầu có thể tăng cường tiêu thụ các thực phẩm giàu vitamin A như gan bò, khoai lang, cải xoăn, cà rốt, cải bó xôi, bông cải xanh và nhiều thực phẩm khác. Dưới đây là bảng tham khảo: 

Danh sách thực phẩm

Hàm lượng vitamin A

Gan bò

Khoảng 7000 cmg trong 100g gan bò 

Khoai lang

Khoảng 1403 mcg vitamin A trong 1 củ khoai lang nướng 300 gam. 

Cà rốt

Trong 25g cà rốt sẽ có khoảng 459 mcg vitamin A.

Cải bó xôi

Với 112g cải bó xôi sẽ cung cấp cho bạn khoảng 573 mcg vitamin A.

Bông cải xanh

Trung bình 45g bông cải xanh sẽ cung cấp cho mẹ bầu 60mcg vitamin A.

Mẹ bầu thiếu vitamin A nên tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu beta-caroten như cam vàng sẫm, cà rốt, khoai lang, cải bó xôi, dưa đỏ và cải xoăn để bổ sung vitamin A một cách an toàn và tự nhiên.

Lưu ý khi bổ sung vitamin A

Vitamin A có thể tương tác với một số loại thuốc làm giảm hấp thu hoặc tăng tác dụng của chúng. Dưới đây là một số ví dụ về các loại thuốc có thể tương tác với vitamin A:

  • Neomycin: Neomycin là một loại kháng sinh.
  • Cholestyramin: Cholestyramin là một loại thuốc chống cholesterol.
  • Parafin lỏng: Parafin lỏng thường được sử dụng trong một số sản phẩm chăm sóc da và chất bôi trơn.
  • Isotretinoin: Isotretinoin là một loại thuốc được sử dụng để điều trị mụn trứng cá nặng.

Để tránh tương tác thuốc không mong muốn, quan trọng để thông báo cho bác sĩ hoặc nhà thuốc về việc sử dụng vitamin A và các loại thuốc khác bạn đang dùng.

Trước khi mang thai, mẹ có sử dụng vitamin A liều cao vẫn có nguy cơ gây dị tật thai nhi vì loại vitamin này được dự trữ rất lâu trong cơ thể và vẫn có khả năng ảnh hưởng khi thai nhi hình thành.

Nếu lỡ sử dụng vitamin A quá liều, mẹ bầu nên thực hiện thêm một số xét nghiệm sàng lọc trước sinh để an tâm hơn.

Hiện nay, xét nghiệm NIPT là một xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn rất an toàn cho mẹ bầu và thai nhi với kết quả chính xác lên đến 99,99%. Mẹ nên cân nhắc thực hiện để phát hiện sớm những bất thường trong quá trình hình thành và phát triển của thai nhi, từ đó có hướng khắc phục phù hợp.

Đây là phương pháp sàng lọc không xâm lấn được các bác sĩ và chuyên gia khuyến nghị tất cả mẹ bầu nên thực hiện.

Liên hệ để được tư vấn gói xét nghiệm NIPT

Xem thêm: 

Xét nghiệm NIPT gói cơ bản cho mẹ bầu

Sàng lọc trước sinh - Vì một thai kỳ khoẻ mạnh, mẹ bầu không nên bỏ qua

5 trường hợp mẹ bầu cần làm NIPT ngay từ tuần thứ 9

Vitamin A đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là trong việc phát triển khả năng thị lực. Tuy nhiên, khi mẹ bầu sử dụng vitamin A với hàm lượng vượt quá ngưỡng cho phép, có thể gây ra các dị tật thai nhi. Vì vậy, mẹ bầu cần lưu ý cẩn thận khi bổ sung vitamin A, không chỉ trước khi mang bầu mà cả trong suốt thời kỳ thai kỳ để đảm bảo sự an toàn cho sức khỏe của mẹ và sự phát triển bình thường của thai nhi.

Hy vọng bài viết sẽ mang lại cho bạn những thông tin hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần tư vấn thêm liên hệ NOVAGEN để được giải đáp nhé!