Thủ thuật chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi có tác động trực tiếp tới vùng tử cung của mẹ và có thể gây những biến chứng nguy hiểm. Do đó, sau khi chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi, mẹ cần nghỉ ngơi tĩnh dưỡng, theo dõi tình hình sức khỏe cẩn trọng. Trong trường hợp cơn đau sau chọc ối kéo dài, ra máu âm đạo, sốt cao,… cần tới ngay bệnh viện để xử lý.
Sơ lược về thủ thuật chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi
Từ tuần 15 của thai kỳ, trong nước ối của người mang thai tồn tại các mảnh ADN tự do của thai nhi. Với công nghệ tiên tiến, hiện nay, từ những mảnh ADN tự do này, các chuyên viên xét nghiệm ADN có thể tổng hợp lại và so sánh với ADN của người đàn ông nghi ngờ là cha, từ đó đưa ra kết luận về mối quan hệ huyết thống cha con giữa thai nhi và người đàn ông.
Nếu hai mẫu ADN này trùng khớp với nhau thì kết luận thai nhi và người đàn ông có quan hệ huyết thống cha con. Ngược lại nếu hai mẫu ADN này không trùng khớp thì người đàn ông không phải cha của thai nhi.
Như vậy, chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi là phương pháp xác định quan hệ huyết thống cha con ruột giữa thai nhi và người đàn ông nghi ngờ là cha bằng cách chọc ối để lấy nước ối của người mang thai dùng làm mẫu xét nghiệm.
Các bước thực hiện chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi
Chọc ối là một thủ thuật sản khoa xâm lấn, tức là có tác động trực tiếp tới thai nhi. Do đó, nếu không có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa, sản phụ sẽ không được phép thực hiện chọc ối. Khi thai nhi đủ 15 tuần cho tới 22 tuần là thời điểm có thể thực hiện chọc ối. Sản phụ cần có phiếu siêu âm đủ tuần, tình trạng thai nhi và sức khỏe ổn định thì mới có thể tiến hành chọc ối.
Việc chọc ối phải do các các bác sĩ chuyên khoa sản có kinh nghiệm thực hiện, cụ thể như sau:
- Bước 1: Siêu âm kiểm tra vị trí thai nhi, trạng thái và nhịp tim hiện tại của thai nhi.
- Bước 2: Dựa trên hình ảnh siêu âm, xác định vị trí an toàn để đặt mũi kim đưa vào buồng ối, đảm bảo không tác động tới thai nhi, dây rốn cũng như các mạch máu lớn ở bánh nhau.
- Bước 3: Dùng cồn i-ốt sát khuẩn trên vùng da đã được xác định sẽ đưa kim chọc ối vào.
- Bước 4: Đưa mũi kim chọc ối xuyên qua thành bụng và cơ tử cung vào sâu trong buồng ối và rút ra 15-30ml nước ối.
Sau khi chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi, mẹ bầu cần làm gì?
Sau khi chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi, mẹ bầu cần nghỉ ngơi tĩnh dưỡng để cơ thể hồi phục và theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân để kịp thời xử lý biến chứng sau chọc ối (nếu có).
- Sau khi chọc ối từ 30 phút tới 1 tiếng đồng hồ: Sản phụ nên nghỉ ngơi tại phòng khám hoặc bệnh viện nơi thực hiện chọc ối để theo dõi tình hình sức khỏe, cũng như để thai nhi ổn định lại sau khi thực hiện thủ thuật.
- 1-2 ngày sau khi chọc ối: Hạn chế tối đa các hoạt động nặng cũng như quan hệ vợ chồng, bởi lúc này vùng tử cung nói chung và buồng ối vẫn chưa hoàn toàn ổn định. Việc lao động nặng hoặc quan hệ vợ chồng có thể tiềm ẩn những biến chứng tới thai nhi. Sau 2 ngày, sản phụ có thể tiếp tục sinh hoạt như bình thường.
Chọc ối có gây đau hay không? Trên thực tế, nếu thực hiện đúng kỹ thuật, việc chọc ối gần như không gây đau đớn cho sản phụ. Phần lớn sản phụ chỉ cảm thấy tê khi mũi kim xuyên qua thành bụng và đi vào buồng ối, cường độ cơn đau tương tự như khi lấy máu ở cánh tay và như vậy, hoàn toàn không cần thuốc giảm đau.
Sau chọc ối, nếu xuất hiện những triệu chứng nào thì cần tới bệnh viện kiểm tra?
- Các cơn đau vùng bụng dưới không giảm mà có xu hướng tăng dần
- Sốt cao. Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng bị nhiễm trùng ối
- Ra huyết âm đạo hoặc có dịch tiết bất thường từ âm đạo
Do thủ thuật chọc ối có tác động trực tiếp tới tử cung, do đó luôn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng bao gồm: rò rỉ ối, nhiễm trùng ối, dẫn tới dọa sảy thai. Hầu hết các triệu chứng sẽ xuất hiện trong vòng 1-2 giờ đầu cho tới 1-2 ngày đầu sau chọc ối, do đó sản phụ và gia đình cần theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân để kịp thời xử lý, tránh dẫn tới những hậu quả đáng tiếc.
Có cách xét nghiệm ADN thai nhi nào an toàn hơn cho mẹ và bé hay không?
Việc thực hiện chọc ối tiềm ẩn tỷ lệ rủi ro nhất định tới sức khỏe của thai nhi và người mẹ, do đó bên cạnh việc xét nghiệm ADN thai nhi bằng chọc ối, hiện nay các sản phụ có thể sử dụng phương pháp xét nghiệm ADN thai nhi không xâm lấn.
Phương pháp này sử dụng máu tĩnh mạch cánh tay của sản phụ, hoàn toàn không tác động tới vùng tử cung và do đó, xét nghiệm ADN thai nhi không xâm lấn an toàn cho cả mẹ và bé.
Hướng dẫn thực hiện xét nghiệm ADN thai nhi không xâm lấn
Sản phụ có thể chọn 1 trong 2 hình thức làm xét nghiệm ADN thai nhi như sau:
- Tới trực tiếp trung tâm xét nghiệm ADN và chuyên viên xét nghiệm ADN thực hiện lấy máu.
- Đặt lịch chuyên viên xét nghiệm ADN tới tận nhà thu mẫu máu.
Với mẫu ADN của người đàn ông nghi ngờ là cha: Bạn có thể tự lấy mẫu ADN bí mật tại nhà và đưa cho chuyên viên xét nghiệm ADN, hoặc chuyên viên xét nghiệm ADN sẽ tiến hành thu mẫu ADN trực tiếp của người đàn ông.
Chi tiết tham khảo: Xét nghiệm ADN thai nhi trước sinh
Kết luận: Sau khi chọc ối xét nghiệm ADN thai nhi, sản phụ cần nghỉ ngơi, tránh làm việc nặng, kiêng quan hệ vợ chồng và đặc biệt cần theo dõi tình hình sức khỏe của bản thân một cách cẩn trọng.Nếu có dấu hiệu đau bụng dữ dội, ra máu âm đạo, sốt cao,… cần tới ngay bệnh viện để xử lý.