Hồ sơ đăng ký khai sinh khi chưa có giấy đăng ký kết hôn?

Chưa có giấy đăng ký kết hôn có làm được khai sinh cho con không? Hồ sơ đăng ký khai sinh khi chưa có giấy đăng ký kết hôn gồm những gì? Đây là những câu hỏi được khách hàng của NOVAGEN quan tâm nhiều nhất và muốn được giải đáp một cách chi tiết, cụ thể.

Dù là con ngoài giá thú hay trong giá thú thì mỗi một đứa trẻ kể từ khi sinh ra đều có quyền được khai sinh. Do đó, việc làm khai sinh cho con là hoàn toàn có thể thực hiện được ngay cả khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn. Và hồ sơ, thủ tục làm khai sinh cho con khi chưa có giấy đăng ký kết hôn sẽ được quy định tại Quyết định số 1872/QĐ-BTP.

1. Chưa có giấy đăng ký kết hôn có làm được khai sinh cho con không?

Căn cứ theo Điều 30 của Bộ Luật dân sự 2015 thì mọi cá nhân kể từ khi sinh ra đều có quyền được khai sinh. Không chỉ vậy, căn cứ theo Theo quy định của Điều 15 Luật hộ tịch năm 2014 thì trong thời gian 60 ngày kể từ khi sinh con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con. Trong trường hợp cha mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con thì ông bà, người thân hoặc các cá nhân, tổ chức đang nuôi dưỡng trẻ sẽ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ.

Do đó, mọi trẻ em sinh ra đều có quyền được đăng ký khai sinh, bất kể cha mẹ có đăng ký kết hôn hay không. Và việc đăng ký khai sinh, cấp giấy khai sinh là rất quan trọng, nó giúp bảo đảm các quyền lợi của trẻ như:

• Quyền được công nhận sự ra đời với việc xác định ngày, tháng, năm sinh và có họ, tên.
• Quyền được xác định dân tộc, quê quán và quyền được biết về cha mẹ của mình.
• Quyền về quốc tịch, có thể xác định được đứa trẻ sinh ra có quốc tịch nước nào và sẽ được Nhà nước đó bảo hộ các quyền công dân.
• Quyền thừa kế, quyền đi học, quyền bầu cử, quyền ứng cử,…

2. Hồ sơ đăng ký khai sinh cho con khi chưa có giấy đăng ký kết hôn

Tùy từng trường hợp con theo họ cha hay theo họ mẹ mà hồ sơ làm khai sinh cho con khi chưa có giấy đăng ký kết hôn sẽ có phần khác biệt. Cụ thể:

2.1. Hồ sơ đăng ký khai sinh cho con theo họ mẹ khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn và không ghi thông tin của cha

Trong trường hợp người mẹ chưa kết hôn hoặc con được sinh sau 300 ngày kể từ khi ly hôn thì hồ sơ đăng ký khai sinh cho con theo họ của mẹ và để trống thông tin cha sẽ không khác biệt mấy so với hồ sơ đăng ký khai sinh thông thường. Cụ thể như sau:

Giấy tờ phải xuất trình:

• Hộ chiếu, căn cước công dân hoặc các giấy tờ khác có dán ảnh hoặc thông tin cá nhân của người yêu cầu làm giấy khai sinh (người mẹ) do cơ quan có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng để chứng minh về nhân thân (khoản 1 Điều 2 Nghị định 123/2015/NĐ-CP).
• Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của người yêu cầu làm giấy khai sinh (người mẹ) để chứng minh thẩm quyền đăng ký khai sinh.
• Trường hợp trẻ sinh ra ở nước ngoài có mẹ là công dân Việt Nam, chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài, về cư trú tại Việt Nam thì cần xuất trình giấy tờ chứng minh việc trẻ đã nhập cảnh hợp pháp vào Việt Nam và cần có văn bản xác nhận của cơ quan công an có thẩm quyền về việc trẻ em đang cư trú tại Việt Nam.

Giấy tờ phải nộp:

• Tờ khai đăng ký khai sinh theo mẫu quy định.
• Giấy chứng sinh. Nếu không có giấy chứng sinh, cần có văn bản xác nhận của người làm chứng về việc sinh hoặc trong trường hợp không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh.

Ngoài ra, nếu người mẹ đang trong mối quan hệ hôn nhân hợp pháp với người khác, việc đăng ký khai sinh cho con theo họ mẹ cần có sự đồng thuận của người chồng hiện tại và thông tin về cha trong giấy khai sinh, sổ hộ tịch sẽ là của người chồng hiện tại. Trong trường hợp người chồng hiện tại không thừa nhận đứa trẻ là con của mình thì cần phải có chứng cứ chứng minh và được tòa án xác nhận.

2.2. Chưa đăng ký kết hôn, muốn làm giấy khai sinh cho con theo họ cha

Khác với trường hợp chưa kết hôn đăng ký khai sinh theo họ mẹ, hồ sơ cần chuẩn bị để khai sinh cho con theo họ cha khi chưa kết hôn có phần phức tạp hơn. Nguyên nhân là do nếu cha mẹ chưa đăng ký kết hôn thì đứa trẻ sinh ra sẽ được coi là chưa xác định được cha. Khi làm đăng ký khai sinh, thông tin của con sẽ dựa trên thông tin của mẹ và phần thông tin của cha sẽ để trống.

Để làm khai sinh cho con theo họ cha cũng như ghi thông tin của cha vào giấy khai sinh, sổ hộ tịch thì cần phải có sự đồng thuận của người mẹ rồi mới tiến hành thực hiện làm thủ tục nhận cha con kết hợp đăng ký giấy khai sinh.

Ngoài hồ sơ đăng ký khai sinh cần chuẩn bị như trường hợp trên thì theo quy định tại điều 12 Thông tư số 15/2015/TT-BTP, để làm thêm thủ tục nhận cha con cần có thêm những giấy tờ sau:

• Tờ khai đăng ký nhận cha, con theo mẫu quy định.
• Chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con.

Trong đó, cũng theo quy định tại Điều 11 của Thông tư này thì chứng cứ để chứng minh quan hệ cha con có thể bao gồm một trong những tài liệu, giấy tờ sau:

• Văn bản xác nhận mối quan hệ cha con do cơ quan y tế, cơ quan giám định, hoặc các cơ quan có thẩm quyền khác trong hoặc ngoài nước cấp.
• Trong trường hợp không có các văn bản này, có thể sử dụng các bằng chứng khác như hình ảnh, thư từ, băng ghi âm, video, hoặc các vật dụng có liên quan để chứng minh quan hệ cha con, kèm theo văn bản cam kết của cha mẹ rằng đứa trẻ là con chung của họ. Bên cạnh đó, cần có ít nhất hai người thân của cha mẹ làm chứng.

Và để quá trình đăng ký khai sinh, đăng ký nhận cha con diễn ra thuận lợi thì nên thực hiện xét nghiệm ADN cung cấp bằng chứng xác thực mối quan hệ huyết thống giữa cha và con. Đây là phương pháp xác định quan hệ huyết thống chính xác nhất (độ chính xác trên 99,999999%) và được công nhận tại tất cả các quốc gia trên toàn thế giới. Kết quả xét nghiệm ADN pháp lý, xét nghiệm ADN khai sinh sẽ có giá trị pháp lý trước các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền và đơn vị thực hiện xét nghiệm sẽ phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về độ chính xác của kết quả.

Xem thêm: 

• Cần làm gì nếu muốn khai sinh cho con theo họ bố khi chưa đăng ký kết hôn?
• Xét nghiệm ADN khai sinh có cần giấy chứng sinh hay không?

Tóm lại, việc làm khai sinh cho con khi chưa có giấy đăng ký kết hôn là hoàn toàn có thể và rất cần cần thiết. Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp mà hồ sơ, thủ tục làm khai sinh cho con khi chưa có giấy đăng ký kết hôn sẽ có phần khác biệt và bạn cần phải tìm hiểu thật kỹ lưỡng để có thể chuẩn bị một cách đầy đủ nhất.