Nhiễm sắc thể Y là gì? Đặc điểm của nhiễm sắc thể Y

Nhiễm sắc thể Y chứa đựng các gen quy định đặc điểm giới tính nam và là một trong hai nhiễm sắc thể giới tính ở người (nhiễm sắc thể còn lại là nhiễm sắc thể X). Các nhiễm sắc thể giới tính tạo thành một trong 23 cặp nhiễm sắc thể của con người trong mỗi tế bào.

Nhiễm sắc thể Y trải dài hơn 59 triệu đơn vị cấu tạo của ADN (các cặp bazơ) và chiếm gần 2% tổng số ADN trong tế bào.

Bình thường trong tế bào của mỗi người có một cặp nhiễm sắc thể giới tính. Nhiễm sắc thể Y có ở nam giới, những người có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y, trong khi nữ giới có hai nhiễm sắc thể X.

Xác định gen trên mỗi nhiễm sắc thể là một lĩnh vực nghiên cứu di truyền rất cần thiết.

Bởi vì các nhà nghiên cứu sử dụng các cách tiếp cận khác nhau để dự đoán số lượng gen trên mỗi nhiễm sắc thể, số lượng gen ước tính sẽ khác nhau.

Nhiễm sắc thể Y có thể chứa 50 đến 60 gen cung cấp hướng dẫn tạo ra protein.

Bởi vì chỉ nam giới mới có nhiễm sắc thể Y, các gen trên nhiễm sắc thể này có xu hướng liên quan đến việc xác định và phát triển giới tính nam.

Đặc điểm giới tính nam được xác định bởi gen SRY, gen này chịu trách nhiệm cho sự phát triển của thai nhi thành nam giới.

>>> Xem thêm: Gen SRY quyết định giới tính nam ở người

Các gen khác trên nhiễm sắc thể Y rất quan trọng để giúp nam giới có thể làm cha của đứa trẻ (khả năng sinh sản của nam giới).

Nhiều gen là duy nhất đối với nhiễm sắc thể Y, nhưng các gen ở những vùng được gọi là vùng giả nguyên tử có trên cả hai nhiễm sắc thể giới tính.

Kết quả là, đàn ông và phụ nữ đều có hai bản sao chức năng của những gen này. Nhiều gen trong vùng giả nguyên tử rất cần thiết cho sự phát triển bình thường.

Vai trò sinh học của nhiễm sắc thể Y là gì?

Gen SRY, vùng xác định giới tính của nhiễm sắc thể Y, là yếu tố quyết định giới tính ở người và định vị ở vùng đầu mút trên cánh tay ngắn của nhiễm sắc thể Y (Yp11.3).

Mặc dù có nhiều gen liên quan, SRY là nút chuyển chính và các cá thể có SRY phát triển thành nam, trong khi những người không có gen này phát triển thành nữ.

Cơ chế xác định giới tính này yêu cầu SRY hoạt động ở một nửa dân số và không hoạt động ở nửa còn lại, và điều này đạt được nhờ vị trí của nó trên nhiễm sắc thể được di truyền bởi một nửa dân số chứ không phải nửa kia: nhiễm sắc thể Y.

Nam giới tạo ra tinh trùng có nhiễm sắc thể X hoặc nhiễm sắc thể Y với số lượng bằng nhau; trứng được thụ tinh bởi tinh trùng mang Y sẽ phát triển thành nam và những trứng được thụ tinh bởi tinh trùng mang X sẽ phát triển thành nữ. Vì vậy, vai trò sinh học chính của nhiễm sắc thể Y là xác định giới tính.