Xét nghiệm máu CA 19-9 là gì?

Xét nghiệm CA 19-9 đo lượng protein gọi là CA 19-9 (kháng nguyên ung thư 19-9) trong mẫu máu của bạn.

CA 19-9 là một loại chất đánh dấu khối u.

Chất đánh dấu khối u là những chất được tạo ra bởi tế bào ung thư hoặc tế bào bình thường để đáp ứng với bệnh ung thư trong cơ thể bạn.

Những người khỏe mạnh có thể có một lượng nhỏ CA 19-9 trong máu.

Nồng độ CA 19-9 cao thường là dấu hiệu của ung thư tuyến tụy.

Tuy nhiên, mức độ cao cũng có thể là dấu hiệu của các loại ung thư khác hoặc một số tình trạng không phải ung thư. Ví dụ, sỏi mật và xơ gan có thể gây ra mức CA 19-9 cao.

Vì nồng độ CA 19-9 cao có thể có ý nghĩa khác nhau nên bản thân xét nghiệm này không được sử dụng để sàng lọc hoặc chẩn đoán ung thư hoặc các bệnh khác. Nhưng nó có thể giúp theo dõi bệnh ung thư của bạn và kiểm tra hiệu quả điều trị của bạn.

Thuật ngữ khác của xét nghiệm máu CA 19-9:

  • kháng nguyên ung thư 19-9
  • kháng nguyên carbohydrate 19-9
  • đo CA 199
  • xét nghiệm miễn dịch phóng xạ CA 19-9 (RIA)

Mục đích của xét nghiệm máu CA 19-9

  • Theo dõi một số loại ung thư và điều trị ung thư. Mức CA 19-9 thường tăng lên khi ung thư phát triển và giảm xuống khi khối u nhỏ lại.
  • Giúp dự đoán ung thư có thể tiến triển như thế nào theo thời gian.
  • Kiểm tra xem ung thư có nguy cơ tái phát trở lại sau khi đã điều trị.
  • Giúp chẩn đoán một số bệnh ung thư và các bệnh khác khi được sử dụng với các xét nghiệm khác.

Một số người không tạo ra CA 19-9 ngay cả khi họ bị ung thư thường tạo ra CA 19-9 ở mức cao. Đối với những người này, xét nghiệm chất chỉ điểm khối u CA 19-9 là không hữu ích.

Tại sao cần làm xét nghiệm máu CA 19-9

Bạn có thể cần xét nghiệm máu CA 19-9 nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tụy hoặc một loại ung thư khác gây ra CA 19-9 cao.

Các loại ung thư có thể xảy ra:

  • Ống mật
  • Đại tràng và trực tràng
  • Ổ bụng
  • Buồng trứng
  • Bọng đái

Trong quá trình điều trị ung thư, bác sĩ có thể thăm khám và kiểm tra thường xuyên để xem việc điều trị ung thư có hiệu quả hay không.

Sau khi điều trị xong, bệnh nhân có thể cần làm xét nghiệm CA 19-9 để kiểm tra xem ung thư có tái phát lại hay không. Nồng độ CA 19-9 cao có thể là một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy tế bào ung thư đang phát triển trở lại.

Quá trình xét nghiệm máu CA 19-9?

Nhân viên y tế sẽ lấy mẫu máu từ tĩnh mạch trên cánh tay của bệnh nhân bằng một cây kim nhỏ. Sau khi kim được đưa vào, một lượng nhỏ máu sẽ được thu thập vào ống nghiệm hoặc lọ.

Bệnh nhân có thể cảm thấy hơi nhói khi kim đâm vào hoặc rút ra. Điều này thường mất ít hơn năm phút.

Có cần kiêng gì trước khi làm xét nghiệm máu CA 19-9 không?

Thông thường, bạn không cần bất kỳ sự chuẩn bị đặc biệt nào cho xét nghiệm máu CA 19-9. Nhưng hãy hỏi bác sĩ của bạn để chắc chắn. Nếu bạn dùng một số loại vitamin, bạn có thể cần phải dừng chúng trước khi thử nghiệm.

Có bất kỳ rủi ro nào khi làm xét nghiệm máu CA 19-9 không?

Có rất ít rủi ro khi xét nghiệm máu. Bạn có thể bị đau nhẹ hoặc bầm tím tại chỗ đâm kim, nhưng hầu hết các triệu chứng sẽ nhanh chóng biến mất.

Cách đọc kết quả xét nghiệm máu CA 19-9

Nếu bạn đang được điều trị ung thư, bạn có thể được xét nghiệm nhiều lần trong quá trình điều trị.

Bác sĩ sẽ xem xét tất cả các kết quả xét nghiệm của bạn để xem mức độ CA 19-9 của bạn đã thay đổi như thế nào. Kết quả của bạn có thể hiển thị:

* Mức độ CA 19-9 của bạn đang tăng lên: Điều này có thể có nghĩa là khối u của bạn đang phát triển và/hoặc phương pháp điều trị của bạn không hiệu quả. Thường cần nhiều xét nghiệm hơn để tìm hiểu chắc chắn.

* Mức độ CA 19-9 của bạn đang giảm: Điều này có thể có nghĩa là khối u của bạn đang co lại và việc điều trị của bạn đang có hiệu quả.

* Mức CA 19-9 của bạn vẫn giữ nguyên: Điều này có thể có nghĩa là bệnh của bạn ổn định và không trở nên tốt hơn hoặc tồi tệ hơn.

* Mức CA 19-9 của bạn giảm sau khi điều trị, nhưng tăng lên sau đó: Điều này có thể có nghĩa là ung thư của bạn đã quay trở lại hoặc phát triển. Bạn sẽ cần thêm các xét nghiệm để kiểm tra xem ung thư có thực sự gây ra mức CA 19-9 cao hơn hay không.

Nếu bạn không bị ung thư nhưng kết quả xét nghiệm cho thấy mức CA 19-9 cao, bạn có thể không có vấn đề sức khỏe cần điều trị. Người khỏe mạnh có thể có mức CA 19-9 cao. Nhưng mức độ cao có thể là dấu hiệu của một tình trạng, chẳng hạn như:

  • Viêm tụy (Pancreatitis)
  • Sỏi mật (Gallstones)
  • Bệnh ống mật, bao gồm tắc nghẽn hoặc nhiễm trùng (Bile duct disease)
  • Bệnh gan (Liver disease)
  • Bệnh xơ nang (Cystic fibrosis)

Nếu bác sĩ nghĩ rằng bạn có thể mắc một trong những tình trạng này, có thể bạn sẽ cần các xét nghiệm khác để biết chắc chắn.

Có điều gì khác mà tôi cần biết về xét nghiệm máu CA 19-9 không?

Các phòng thí nghiệm sử dụng các phương pháp khác nhau để đo lượng CA 19-9 trong mẫu máu của bạn.

Phương pháp kiểm tra có thể ảnh hưởng đến kết quả của bạn.

Nếu bạn đang thực hiện các xét nghiệm thường xuyên để theo dõi ung thư, thì điều quan trọng là bạn phải thực hiện các xét nghiệm theo cùng một cách và thường là trong cùng một phòng thí nghiệm.

Điều này cho phép nhà cung cấp của bạn so sánh kết quả của bạn theo thời gian.

Bản kết quả xét nghiệm thường cho biết phương pháp nào đã được sử dụng để đo mức CA 19-9 của bạn.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về cách thực hiện các xét nghiệm của mình, hãy nói chuyện với các bác sĩ phụ trách chuyên môn.

Bài viết chỉ có giá trị tham khảo. KHÔNG thay thế chỉ định của Bác sĩ Sản Phụ Khoa.