Viêm gan A là gì?

Viêm gan A là một bệnh nhiễm trùng gan có thể phòng ngừa được bằng vắc xin do virus viêm gan A (hepatitis A virus - HAV) gây ra. Virus HAV được tìm thấy trong phân và máu của những người bị nhiễm bệnh.

Viêm gan A rất dễ lây lan khi ai đó vô tình ăn phải virus - ngay cả với số lượng rất nhỏ - qua tiếp xúc cá nhân gần gũi với người bị nhiễm bệnh hoặc qua việc ăn thức ăn hoặc đồ uống bị ô nhiễm.

Các triệu chứng của bệnh viêm gan A có thể kéo dài đến 2 tháng và bao gồm mệt mỏi, buồn nôn, đau dạ dày và vàng da.

Hầu hết những người bị viêm gan A không có bệnh kéo dài.

Cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm gan A là tiêm phòng.

Thực trạng bệnh viêm gan A trên thế giới

Mỗi năm, trên toàn cầu, có khoảng 1,5 triệu ca viêm gan A có triệu chứng trong số tổng cộng khoảng 10 triệu ca nhiễm bệnh.

Bệnh phổ biến ở các nước đang phát triển, là những nơi vệ sinh kém và không đủ nước sạch. Ở những khu vực này, khoảng 90% trẻ bị nhiễm bệnh lúc 10 tuổi và như vậy miễn nhiễm khi trưởng thành.

Bệnh viêm gan siêu vi A thường thành dịch ở những nước phát triển trung bình vì nơi đó trẻ không bị nhiễm khi còn nhỏ và không có tiêm vắc xin phổ cập.

Vào năm 2010, viêm gan siêu vi A cấp tính gây 102.000 ca tử vong.

Ngày Viêm Gan Thế giới diễn ra hàng năm vào ngày 28 tháng Bảy nhằm nâng cao nhận thức về viêm gan siêu vi.

Các triệu chứng của viêm gan A là gì? 

Một số người mắc các triệu chứng rất nghiêm trọng trong khi những người khác lại không có triệu chứng nào. 

Trẻ em thường không có triệu chứng.

Nếu có, các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột, bao gồm sốt, mệt mỏi, chán ăn và buồn nôn.

Các triệu chứng khác có thể xuất hiện vài ngày sau đó bao gồm nước tiểu sẫm màu (màu trà hoặc màu cola), phân màu sáng và vàng mắt hoặc da (vàng da). Vàng da xuất hiện ở người lớn nhiều hơn ở trẻ em.

Các triệu chứng có thể kéo dài trong vài tuần. Viêm gan A sẽ không trở thành một bệnh nhiễm trùng mãn tính (lâu dài).

Các biến chứng của viêm gan A là gì?

Viêm gan A có thể gây ra nhiễm trùng gan nghiêm trọng, đột ngột và quá mức (viêm gan ác tính). Những người mắc các bệnh lý về gan khác có nguy cơ cao nhất đối với các biến chứng này.

Có cách điều trị viêm gan A không?

Hiện tại khoa học vẫn chưa tìm ra thuốc đặc trị để điều trị viêm gan A.

Viêm gan A được chẩn đoán như thế nào?

Xét nghiệm máu có thể xác định được một người có bị viêm gan A hay không.

Tiêu chuẩn lâm sàng chẩn đoán virus gây viêm gan A

Một bệnh cấp tính với sự khởi phát rời rạc của bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào phù hợp với bệnh viêm gan siêu vi cấp tính (ví dụ: sốt, nhức đầu, khó chịu, chán ăn, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng hoặc nước tiểu sẫm màu).

VÀ kèm theo

a) vàng da hoặc tăng nồng độ bilirubin toàn phần ≥ 3,0 mg / dL,

HOẶC b) tăng nồng độ alanin aminotransferase (ALT) huyết thanh> 200 IU / L

VÀ c) sự vắng mặt của một chẩn đoán có nhiều khả năng hơn

Tiêu chuẩn chẩn đoán bằng xét nghiệm định lượng virus Hepatitis

xét nghiệm định lượng Hepatitis A

Xét nghiệm virus viêm gan A là một xét nghiệm máu để cho biết một người có bị nhiễm viêm gan A hay không.

Xét nghiệm sẽ tìm kiếm các kháng thể do cơ thể tạo ra để chống lại virus Hepatitis A.

Các kháng thể sẽ có trong máu của bệnh nhân nếu họ bị đang bị nhiễm viêm gan A ở thời điểm hiện tại hoặc đã từng bị nhiễm virus này trong quá khứ.

  • Kháng thể IgM viêm gan A (Hepatitis A IgM) có thể được tìm thấy sớm nhất là 2 tuần sau khi bạn bị nhiễm lần đầu tiên. Chúng biến mất từ 3 đến 12 tháng sau khi nhiễm trùng.
  • Kháng thể IgG viêm gan A (Hepatitis A IgG) xuất hiện từ 8 đến 12 tuần sau khi bạn bị nhiễm lần đầu tiên. Chúng ở trong máu của bạn và bảo vệ bạn khỏi bệnh viêm gan A vĩnh viễn.

Bằng chứng phòng thí nghiệm sẽ xác nhận:

Kháng thể immunoglobulin M (IgM) đối với vi rút viêm gan A (anti-HAV) dương tính (+)

Ngoài ra, có thể làm xét nghiệm PCR hoặc Realtime PCR để tìm bằng chứng vật chất di truyền là RNA của virus viêm gan A

Viêm gan A lây sang người khác như thế nào?

Viêm gan A lây lan do một loại virus tìm thấy trong phân của người bị viêm gan A. Một người bị nhiễm bệnh khi virus Hepatitis A xâm nhập vào miệng.

Một số đường lây bệnh phổ biến là:

  • Ăn hoặc uống thực phẩm hoặc đồ uống nhiễm bẩn.
  • Sử dụng thuốc tiêm và thuốc không tiêm.
  • Cho những thứ bị nhiễm bẩn vào miệng.
  • Trong các hoạt động tình dục

Trẻ em có thể truyền virus cho các thành viên trong gia đình hoặc cho người chăm sóc dù không có triệu chứng nào.

Một người bị viêm gan A có thể truyền bệnh từ hai tuần trước khi các triệu chứng phát triển đến khi một tuần sau khi bắt đầu bị vàng da. Một người không bị vàng da có thể truyền bệnh trong hai tuần sau khi bắt đầu có các triệu chứng.

Các triệu chứng phát triển từ hai đến bảy tuần (thông thường khoảng một tháng) kể từ khi nhiễm viêm gan A.

Đối tượng có nguy cơ mắc viêm gan A là những ai?

Mọi người ở mọi lứa tuổi đều có thể bị viêm gan A. Nhiều người không biết họ bị lây nhiễm từ đâu.

Những người có nguy cơ mắc bệnh viêm gan A là:

  • Những người sử dụng thuốc tiêm và thuốc không tiêm.
  • Những người vô gia cư.
  • Những người đang ở trong tù hoặc mới đi tù về.
  • Nam giới có quan hệ tình dục với nam giới (MSM).
  • Tiếp xúc với người nhiễm bệnh trong gia đình.
  • Tiếp xúc tình dục với người nhiễm bệnh.
  • Những người đi du lịch đến các quốc gia có nhiều người mắc viêm gan A.

Có vaccine ngừa viêm gan A không?

Hiện tại đã có vaccine dạng virus bất hoạt để phòng ngừa virus viêm gan A.

Nên tiêm vaccine viêm gan A cho tất cả trẻ em lúc 12 tháng tuổi.

Bất cứ ai từ 12 tháng tuổi trở lên chưa được tiêm ngừa và muốn được bảo vệ khỏi viêm gan A đều có thể được tiêm ngừa. 

Có thể làm gì để ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan A sang người khác?

Tiêm ngừa là cách tốt nhất để ngăn ngừa lây lan viêm gan A. Rửa tay sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và trước khi nấu ăn hoặc ăn sẽ giúp ngăn ngừa viêm gan A lây lan.

Tài liệu tham khảo

  • https://www.cdc.gov/
  • https://www.health.state.mn.us/
  • https://wikipedia.org/