Người ngoại tình có được công khai nhận con ngoài giá thú?

Người ngoại tình có được công khai nhận con ngoài giá thú? Có. 

Luật Hôn nhân và gia đình quy định như sau: Mọi đứa trẻ đều có quyền có cha, mẹ mà không phụ thuộc vào việc cha, mẹ có quan hệ hôn nhân hay không, hay đang trong quan hệ hôn nhân với người khác, cũng như không phụ thuộc vào việc cha, mẹ còn sống hay đã mất. 

Như vậy, con ngoài giá thú hoàn toàn có quyền nhận cha mẹ, và cha hoặc mẹ của trẻ dù có ngoại tình (tức đang trong một mối quan hệ ngoài hôn nhân) thì đều có quyền nhận con.

Người ngoại tình có được công khai nhận con ngoài giá thú?

Có. Con ngoài giá thú, được sinh ra từ mối quan hệ ngoài luồng khi cha đang trong hôn nhân với người khác, hoàn toàn có quyền nhận cha. Và người cha ngoại tình được phép công khai nhận con ngoài giá thú mà không cần người vợ đồng ý. 

Theo Khoản 2 Điều 91 Luật Hôn nhân và gia đình về Quyền nhận con có quy định: “Trong trường hợp người đang có vợ, chồng mà nhận con thì việc nhận con không cần phải có sự đồng ý của người kia”. 

Theo Điều 90 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết. Nếu con chưa thành niên thì việc nhận cha mẹ con cần phải có sự đồng ý từ người còn lại. Còn nếu con đã thành niên, khi nhận cha không cần phải có sự đồng ý của mẹ; nhận mẹ không cần phải có sự đồng ý của cha.

Như vậy, con ngoài giá thú được phép nhận cha ruột. Và cha ruột dù đang trong quan hệ hôn nhân với người khác mà có con ngoài giá thú cũng được phép nhận con ruột. 

Con ngoài giá thú có quyền được làm giấy khai sinh có tên cha ruột, được điền thông tin ghi về cha trong sổ hộ tịch

Theo khoản 2 Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP, con ngoài giá thú sinh ra sẽ được mặc nhiên là chưa được xác định cha và để trống phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh. Khi cha đồng ý nhận con ngoài giá thú, trẻ sẽ được bổ sung thông tin về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh, từ đó hưởng những quyền lợi cơ bản của mình. 

Dưới đây là phần hướng dẫn chi tiết trình tự thủ tục nhận con ngoài giá thú đối với cha hoặc mẹ đang trong quan hệ hôn nhân với người khác

Hướng dẫn thủ tục nhận cha cho con ngoài giá thú

Theo Điều 101 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, thủ tục nhận cha cho con thuộc thẩm quyền của cơ quan đăng ký hộ tịch nếu không có tranh chấp; thuộc thẩm quyền Tòa án nếu có tranh chấp. 

a. Trường hợp không có tranh chấp

Nếu người cha có mong muốn nhận con ngoài giá thú, tức là việc nhận con không có tranh chấp thì thực hiện thủ tục nhận cha con theo các bước dưới đây: 

Bước 1: Chuẩn bị chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con ruột

Tại Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định như sau: 

• Chứng cứ chứng minh quan hệ cha con ruột là văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền xác nhận quan hệ cha con. Trong đó thường dùng bản xét nghiệm ADN cha con khai sinh (ADN cha con theo hình thức pháp lý) 
• Trường hợp không có Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền xác nhận quan hệ cha con nêu trên thì phải có văn bản cam đoan của các bên nhận cha. con về mối quan hệ cha, con và có ít nhất hai người làm chứng về mối quan hệ cha, con.

Như vậy để hoàn thiện thủ tục nhận cha con, người cha ruột và đứa trẻ thực hiện xét nghiệm ADN với nhau nhằm chứng minh có huyết thống cha con ruột.

Để làm xét nghiệm ADN cha con khai sinh (theo hình thức pháp lý) cần làm gì? 

Xét nghiệm ADN cha con theo hình thức pháp lý là việc thực hiện so sánh mã ADN giữa cha và con, nhằm khẳng định cha và con có quan hệ huyết thống với nhau. Đây là căn cứ để cơ quan hộ tịch xem xét và công nhận quan hệ cha con. 

Có 2 hình thức làm xét nghiệm ADN cha con theo hình thức pháp lý, bao gồm:

• Đặt lịch để chuyên viên xét nghiệm ADN tới tận nhà để thực hiện xét nghiệm ADN
• Trực tiếp tới đơn vị xét nghiệm ADN để làm xét nghiệm cho cha và con. 

Chuyên viên xét nghiệm ADN sẽ thực hiện quy trình xét nghiệm ADN pháp lý như sau: đối chiếu giấy tờ tùy thân của cha và con; chụp ảnh chân dung; thực hiện lấy mẫu ADN cha và con; lấy dấu vân tay cam đoan. 

Khi làm xét nghiệm ADN cha con khai sinh, gia đình cần chuẩn bị: giấy tờ tùy thân (căn cước hoặc hộ chiếu còn hạn) của cha và giấy chứng sinh hoặc giấy khai sinh của trẻ.

Mẫu ADN của cha và con thường dùng đó là mẫu máu hoặc niêm mạc miệng (nước bọt). 

Thời gian trả kết quả ADN cha con khai sinh chỉ từ 04 giờ làm việc cho tới 02 ngày làm việc (tính từ thời điểm phòng thí nghiệm nhận mẫu ADN, không bao gồm thứ bảy, chủ nhật, ngày lễ Tết theo quy định Nhà nước).

Bước 2: Nộp hồ sơ xin nhận cha cho con tại UBND xã (phường) hoặc Cổng Dịch vụ Công

Người có yêu cầu đăng ký nhận cha cho con thực hiện nộp hồ sơ trực tiếp tại Bộ phận một cửa của UBND cấp xã hoặc nộp hồ sơ trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia (https://dichvucong.gov.vn) hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh (https://dichvucong.—.gov.vn) (một bên có thể nộp hồ sơ mà không phải có văn bản ủy quyền của bên còn lại).

Trường hợp Nhận cha, mẹ, con trực tiếp tại UBND xã (phường)

• Chuẩn bị hồ sơ bản cứng gồm có chứng cứ chứng minh quan hệ cha con ruột (thường là bản xét nghiệm ADN cha con khai sinh) và tờ khai đăng ký đăng ký nhận cha, mẹ, con theo mẫu
• Xuất trình: Hộ chiếu hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Thẻ căn cước công dân hoặc các giấy tờ khác có dán ảnh và thông tin cá nhân do cơ quan có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng; Giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú trong trường hợp cơ quan đăng ký hộ tịch không thể khai thác được thông tin về nơi cư trú của công dân.
• Nộp hồ sơ trực tiếp tại Bộ phận một cửa của UBND cấp xã (phường)
• Thời hạn giải quyết: 03 ngày làm việc. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn giải quyết không quá 08 ngày làm việc.

Trường hợp Nhận cha, mẹ, con trực tuyến trên Cổng dịch vụ công 

Truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia (https://dichvucong.gov.vn) hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh (https://dichvucong.—.gov.vn) và thực hiện: 

• Chuẩn bị bản chụp hoặc bản sao điện tử các giấy tờ như sau: Mẫu hộ tịch điện tử tương tác đăng ký nhận cha mẹ con, chứng cứ chứng minh quan hệ cha con ruột (thường là bản xét nghiệm ADN cha con khai sinh); Hộ chiếu hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Thẻ căn cước công dân hoặc các giấy tờ khác có dán ảnh và thông tin cá nhân do cơ quan có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng; Giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú trong trường hợp cơ quan đăng ký hộ tịch không thể khai thác được thông tin về nơi cư trú của công dân.
• Truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh, đăng ký tài khoản (nếu chưa có tài khoản), xác thực người dùng theo hướng dẫn
• Đăng nhập vào hệ thống, xác định đúng Ủy ban nhân dân cấp xã (phường) có thẩm quyền.
• Người có yêu cầu nhận cha, mẹ, con trực tuyến cung cấp thông tin theo biểu mẫu điện tử tương tác nhận cha, mẹ, con (cung cấp trên Cổng dịch vụ công),
• Đính kèm bản chụp hoặc bản sao điện tử các giấy tờ, tài liệu theo quy định; 
• Nộp phí, lệ phí thông qua chức năng thanh toán trực tuyến hoặc bằng cách thức khác theo quy định pháp luật, hoàn tất việc nộp hồ sơ.
• Thời hạn giải quyết: 03 ngày làm việc. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn giải quyết không quá 08 ngày làm việc.

Bước 3: Nhận kết quả và hoàn tất thủ tục nhận cha con ruột

Người có yêu cầu đăng ký nhận cha cho con kiểm tra thông tin trên Trích lục đăng ký nhận cha, mẹ, con, trong Sổ đăng ký nhận cha, mẹ, con và ký tên vào Sổ đăng ký nhận cha, mẹ, con, nhận Trích lục đăng ký nhận cha, mẹ, con

Làm thủ tục nhận cha cho con kết hợp khai sinh con ngoài giá thú: Căn cứ khoản 3 Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP, nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh người cha đồng ý làm thủ tục nhận con, thì UBND cấp xã kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh. Nội dung đăng ký khai sinh sẽ có ghi nhận phần tên cha. 

Bổ sung tên cha vào giấy khai sinh của con ngoài giá thú: Nếu đứa trẻ đã được đăng ký khai sinh với thông tin mẹ và bỏ trống tên cha, thì khi hoàn thành thủ tục nhận cha cho con, có Trích lục đăng ký con nhận cha thì có thể thực hiện thủ tục bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con

Gia đình chuẩn bị hồ sơ gồm: Tờ khai (theo mẫu quy định), xuất trình bản chính Giấy khai sinh của con và Trích lục đăng ký con nhận cha. Sau đó đến UBND cấp xã nơi đã đăng ký khai sinh trước đây hoặc nơi cư trú của con hiện tại để được xem xét giải quyết.

b. Trường hợp có tranh chấp

Trong trường hợp có tranh chấp – tức người cha không tự nguyện xác nhận con thì việc nhận cha cho con sẽ được thực hiện theo các bước dưới đây:

Bước 1: Nộp đơn giải quyết tranh chấp việc xác định cha cho con

Gia đình (người mẹ hoặc người giám hộ của trẻ nếu trẻ chưa thành niên) nộp đơn yêu cầu TAND có thẩm quyền để giải quyết tranh chấp về việc xác định cha cho con.

Bước 2: Tòa án xét xử vụ án

Khi vụ án được thụ lý giải quyết và đưa ra xét xử, tòa án có thể yêu cầu trưng cầu giám định ADN để xác định quan hệ cha con. 

Song song với đó, gia đình có thể chủ động thu thập, chuẩn bị những chứng cứ chứng minh quan hệ cha con để tòa có thêm căn cứ giải quyết vụ việc.

Bước 3: Tòa án công nhận mối quan hệ cha con

Sau khi Tòa án công nhận mối quan hệ cha con, cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ ghi vào sổ hộ tịch về việc thay đổi hộ tịch (xác định cha – con) theo bản án của tòa án.

Lúc này, gia đình có thể yêu cầu người cha thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. 

Chú ý: Gia đình có thể làm đơn yêu cầu cấp dưỡng sau khi đã có bản án của tòa hoặc gửi đồng thời yêu cầu này khi nộp đơn khởi kiện về việc xác định quan hệ cha con.

Kết luận

Người ngoại tình có được công khai nhận con ngoài giá thú. Nếu không có tranh chấp trong việc nhận con, thủ tục nhận con thuộc thẩm quyền của cơ quan hộ tịch tại UBND cấp xã (phường). Nếu có tranh chấp, việc giải quyết nhận con sẽ được thực hiện tại Tòa án.