Không lấy được mẫu ADN chồng thì thử ADN cha con thế nào?

Không lấy được mẫu ADN chồng thì thử ADN cha con thế nào?

Khi có sự nghi ngờ về quan hệ cha con máu mủ, không biết rằng đứa trẻ có phải con ruột của chồng hay không, nhiều người đã tìm đến phương pháp xét nghiệm ADN. Hiện nay đây là cách chính xác nhất để có thể tìm ra chính xác quan hệ máu mủ cha con. 

Tuy nhiên, vướng mắc lớn nhất khi xét nghiệm ADN đó chính là không thể lén lấy được mẫu tóc, móng tay,… của người đàn ông để đi làm xét nghiệm. Và cũng bởi thực hiện xét nghiệm bí mật nên càng không thể lấy được máu hay nước bọt

Vậy trong trường hợp không thể lấy được tóc hay móng tay để xét nghiệm ADN cha con thì phải làm gì? 

1. Xét nghiệm ADN cha con cần những mẫu gì? 

Với xét nghiệm ADN cha con ruột, tất cả những mẫu ADN thông thường đều có thể dùng để xét nghiệm. Bao gồm:

• Máu 
• Niêm mạc miệng (nước bọt)
• Tóc có gốc chân tóc
• Móng tay/chân
• Cuống rốn (với trẻ sơ sinh)

Riêng với những trường hợp bí mật lấy mẫu ADN để đi xét nghiệm thì thường chỉ có thể lấy được tóc hoặc móng tay/chân. 

Tuy nhiên có một lưu ý khi lấy tóc để xét nghiệm ADN: Bắt buộc phải là sợi tóc có gốc chân tóc được nhổ bằng nhíp, có nguyên phân chân tóc. Còn tóc rụng trên sàn nhà hay trên gối, tóc cắt ngang khi mang đi xét nghiệm ADN sẽ không lên được kết quả.

Tham khảo chi tiết bài viết: Tóc rụng, tóc cắt ngang có xét nghiệm ADN được không để hiểu hơn về tóc để xét nghiệm ADN huyết thống thông thường. 

Do đó mà trong nhiều trường hợp thu mẫu xét nghiệm ADN bí mật, mẫu tóc cũng không phải là một lựa chọn ưu tiên, bởi thao tác nhổ tóc rất lộ liễu và có thể khiến người bị nhổ tóc nghi ngờ, thậm chí hoàn toàn biết rõ rằng mình bị lấy tóc để đi làm xét nghiệm ADN. 

Với mẫu móng tay/chân: Có thể thực hiện cắt móng tay/chân cho người chồng sau đó lén thu thập những mảnh móng tay/chân này và đem đi làm xét nghiệm. Tuy nhiên việc cắt móng tay/chân cũng có thể gây nên sự nghi ngờ tương tự như mẫu tóc. 

Đặc biệt với những người đàn ông có tính đa nghi hoặc có hiểu biết nhất định về việc xét nghiệm ADN thì việc lén lấy mẫu tóc và móng tay không hề dễ dàng. 

Bên cạnh đó, cũng có nhiều trường hợp không thể lấy được mẫu ADN của chồng để làm xét nghiệm như đang ly thân, không có quan hệ mật thiết, đã ly hôn/không ở nơi cư trú, chồng đã mất,… Với những tình huống kể trên, việc lấy tóc hay móng tay để xét nghiệm ADN gần như không hề khả thi.

2. Nếu không lấy được tóc hay móng tay của chồng để xét nghiệm ADN phải làm gì?

Trong trường hợp muốn xét nghiệm ADN cha con mà hoàn toàn không lấy được mẫu ADN chồng thì thử ADN cha con thế nào? Khi không thể lấy được tóc hay móng tay/chân của chồng, của người đàn ông nghi ngờ là cha cần làm gì?

a. Lấy một số loại mẫu ADN đặc biệt của chồng/người đàn ông nghi ngờ là cha

Trong trường hợp không dám lấy, hoặc không thể lấy được tóc, móng tay/chân để làm xét nghiệm ADN cha con, bạn có thể lấy một số loại mẫu ADN đặc biệt như sau:

• Bàn chải đánh răng: được sử dụng từ ít nhất 2 tuần trở lên và cần đảm bảo bàn chải chỉ được dùng bởi duy nhất 1 người. 
• Dao cạo râu: ưu tiên loại dao cạo râu truyền thống thay vì máy cạo râu, nên lấy cả phần bàn cạo và lưỡi lam. Dao cạo râu cũng có thời gian sử dụng từ ít nhất 2 tuần trở lên. 
• Bã kẹo cao su: Bã kẹo cao su có thể thực hiện xét nghiệm ADN cần còn sạch sẽ, chưa bị vứt xuống đất, chưa bị giẫm bẩn. Nên lấy càng nhiều bã kẹo cao su càng tốt.
• Đầu lọc thuốc lá: Tương tự như bã kẹo cao su, đầu lọc thuốc lá dùng để xét nghiệm ADN cũng cần được giữ sạch sẽ, chưa bị nhiễm bẩn. 
• Tinh dịch (có trong bao cao su, khăn lau, quần lót): Tinh dịch cũng là một trong những loại vật phẩm có thể dùng để xét nghiệm ADN. Với mẫu tinh dịch, bạn cần dùng từ 5-7 tăm bông, cắt bỏ 1 đầu và dùng đầu còn lại thấm hết tinh dịch lên phần bông. Sau đó để phần bông khô tự nhiên và gói vào giấy ăn/giấy viết hoặc phong bì sạch, và gửi đến trung tâm để làm xét nghiệm ADN.

Những mẫu ADN đặc biệt trên thực tế là những vật phẩm đã qua sử dụng, trên vật phẩm có chứa một lượng nhỏ ADN của người sử dụng và có thể tách ra để làm xét nghiệm ADN. Ví dụ như trên bàn chải đánh răng, bã kẹo cao su hay đầu lọc thuốc lá có nước bọt (niêm mạc miệng) bám vào kẽ bàn chải, vào bã kẹo, vào phần bông ở đầu lọc thuốc lá,… Hay trên dao cạo râu có chứa niêm mạc da,… 

Tuy nhiên, việc một mẫu xét nghiệm ADN đặc biệt có xét nghiệm ADN được không lại hoàn toàn phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi vật phẩm. Và chỉ khi nào chuyên viên xét nghiệm ADN mang vật phẩm vào phòng thí nghiệm phân tích thì mới kết luận được, chứ không thể nhìn bằng mắt thường hay đo đạc tính toán như với các mẫu ADN thông thường. 

Tức là, việc thử ADN bằng mẫu bàn chải đánh răng, bã kẹo cao su hay đầu lọc thuốc lá,… sẽ có nguy cơ không lên được kết quả ADN. 

Lý do là bởi, các vật phẩm này chứa ít niêm mạc miệng/niêm mạc da chết/tinh dịch quá dẫn tới không đủ lượng ADN để máy móc xét nghiệm. 

Hoặc do mẫu vật phẩm bị nhiễm bẩn không thể làm sạch được, bị trộn lẫn ADN của một người khác (ví dụ hút chung điếu thuốc, dùng chung bàn chải đánh răng/dao cạo râu, lẫn lộn tinh dịch của nhiều người đàn ông khác nhau,…). 

Tuy nhiên, trong trường hợp không thể lấy được bất cứ mẫu ADN thông thường nào thì phương án sử dụng mẫu ADN đặc biệt sẽ giúp bạn có cơ hội để xét nghiệm ADN được. Dĩ nhiên nó vẫn sẽ có rủi ro không lên được kết quả, và chi phí cũng có phần nhỉnh hơn so với xét nghiệm ADN thông thường, thời gian chờ kết quả lâu hơn một chút, song đây vẫn là phương án khả thi để xét nghiệm ADN, miễn là bạn có thể thu thập được những loại mẫu ADN đặc biệt theo đúng quy cách và gửi về đơn vị làm xét nghiệm.

b. Xét nghiệm ADN cha con thông qua ông bà nội & chú bác ruột bên nội

Trong trường hợp chồng không ở nơi cư trú, mất tích hoặc đã qua đời và muốn xác định xem con có phải con ruột của chồng hay không, bạn có thể xét nghiệm đứa trẻ với ông/bà nội hoặc họ hàng bên nội, từ đó kết luận được mối quan hệ máu mủ giữa đứa trẻ với người cha.

Tùy thuộc vào giới tính của đứa trẻ là nam hay nữ mà có những loại xét nghiệm ADN họ hàng bên nội khác nhau. Cụ thể như sau:

Với đứa trẻ mang giới tính nam 

Nếu đứa trẻ là con trai, bạn có thể làm xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với một trong những người họ hàng bên nội mang giới tính nam, để từ đó suy ra kết luận về quan hệ cha con ruột. Những loại xét nghiệm ADN họ hàng bên nội (họ hàng dòng cha) có thể làm với đứa trẻ mang giới tính nam bao gồm:

• Xét nghiệm ADN ông nội – cháu trai: Nếu như không thể làm xét nghiệm ADN cha con ruột, bạn có thể chuyển sang làm xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với ông nội – tức là cha đẻ của cha đứa trẻ. Nếu như giữa hai ông cháu có mối quan hệ huyết thống ông nội – cháu trai ruột thì có thể khẳng định rằng đứa trẻ và người cha là cha con ruột.
• Xét nghiệm ADN chú/bác ruột – cháu trai: Trong trường hợp ông nội đã khuất, hoặc không thể lấy được mẫu xét nghiệm ADN của ông nội, bạn có thể xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ và chú ruột hoặc bác trai ruột của cháu, tức là anh/em trai ruột của cha đứa trẻ. Nếu như kết quả xét nghiệm ADN chú/bác ruột – cháu trai trả về là CÓ, vậy thì suy ra đứa trẻ và người cha là cha con ruột. 
• Xét nghiệm ADN con chú con bác ruột: Nếu đứa trẻ mang giới tính nam, và có anh em con chú con bác ruột (tức là con trai của chú/bác ruột của cha đẻ) thì có thể làm xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với 1 trong những người anh em con chú con bác ruột này.
• Xét nghiệm ADN với 01 người con trai ruột khác: Nếu trong trường hợp đứa trẻ có anh/em trai ruột cùng cha, và chắc chắn rằng người anh/em trai ruột này là con đẻ của người đàn ông, thì có thể xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với người anh/em trai ruột.

Với đứa trẻ mang giới tính nữ

Nếu đứa trẻ là con gái, bạn có thể làm xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với một trong những người họ hàng bên nội mang giới tính nữ, để từ đó suy ra kết luận về quan hệ cha con ruột. Những loại xét nghiệm ADN họ hàng bên nội (họ hàng dòng cha) có thể làm với đứa trẻ mang giới tính nữ bao gồm:

• Xét nghiệm ADN bà nội – cháu gái: Nếu như không thể làm xét nghiệm ADN cha con ruột, bạn có thể chuyển sang làm xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với bà nội – tức là mẹ đẻ của cha đứa trẻ. Nếu như giữa hai bà cháu có mối quan hệ huyết thống bà nội – cháu gái ruột thì có thể khẳng định rằng đứa trẻ và người cha là cha con ruột.
• Xét nghiệm ADN chị em gái ruột cùng cha: Nếu trong trường hợp đứa trẻ có chị/em gái ruột cùng cha, và chắc chắn rằng người chị/em trai ruột này là con đẻ của người đàn ông, thì có thể xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với người chị/em trai ruột đó. 

3. Kết luận

Muốn làm xét nghiệm ADN cha – con nhưng không lấy được mẫu ADN của chồng một cách thông thường như là máu, niêm mạc miệng (nước bọt), tóc có gốc chân tóc, móng tay/chân thì bạn có thể thu thập những mẫu ADN đặc biệt bao gồm: bàn chải đánh răng, bã kẹo cao su, đầu lọc thuốc lá, dao cạo râu, tinh dịch,… Hoặc có thể chọn các phương án xét nghiệm ADN giữa đứa trẻ với ông/bà nội, chú bác ruột (anh em trai ruột của cha) hoặc con chú con bác ruột,…. tùy theo tình hình và điều kiện cụ thể.