Một bạn đọc đã gửi tới câu hỏi “Công dân Hàn Quốc có được đăng ký nhận cha con tại Việt Nam không?” với nội dung cụ thể như sau: Tôi là công dân Hàn Quốc, có con với một phụ nữ Việt Nam và chưa đăng ký kết hôn. Hiện tại, con tôi đã được 4 tuổi và cháu đang ở với mẹ. Vậy trong trường hợp này, tôi có thể yêu cầu thực hiện thủ tục nhận cha con không?
Trong trường hợp này, nếu việc nhận cha, con nếu không có tranh chấp thì anh có quyền yêu cầu UBND cấp huyện nơi cháu bé cư trú đăng ký cha nhận con. Tuy nhiên, do cháu bé mới 4 tuổi nên cần phải có sự đồng ý của người mẹ thì cơ quan đăng ký hộ tịch mới có cơ sở để giải quyết thủ tục nhận cha con.
1. Công dân Hàn Quốc có được đăng ký nhận cha con tại Việt Nam không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 90, Điều 91 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:
- Con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết.
- Con đã thành niên nhận cha, không cần phải có sự đồng ý của mẹ; nhận mẹ, không cần phải có sự đồng ý của cha.
- Cha, mẹ có quyền nhận con, kể cả trong trường hợp con đã chết.
Do đó, người cha là công dân Hàn Quốc hoàn toàn có quyền nhận con (sinh ra bởi một người phụ nữ Việt Nam) khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn. Tuy nhiên, vì con chưa thành niên (mới được 4 tuổi) nên để cơ quan đăng ký hộ tịch (trong trường hợp này là ủy ban nhân dân cấp huyện nơi con cứ trú) có cơ sở giải quyết thủ tục nhận cha con thì cần phải có sự đồng ý của người mẹ (Theo Điều 43 Luật Hộ tịch 2014).
Trường hợp người mẹ không đồng ý, tức là có tranh chấp xảy ra trong việc nhận cha, con thì thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc về Tòa án (Theo Điều 101 Luật Hôn nhân và gia đình 2014).
Điều 43 Luật Hộ tịch 2014: Thẩm quyền đăng ký nhận cha, mẹ, con
Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký nhận cha, mẹ, con giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài; giữa công dân Việt Nam cư trú ở trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài; giữa công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau; giữa công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài với công dân Việt Nam hoặc với người nước ngoài; giữa người nước ngoài với nhau mà một hoặc cả hai bên thường trú tại Việt Nam.
Điều 101 Luật Hôn nhân và gia đình 2014: Thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con
1. Cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyền xác định cha, mẹ, con theo quy định của pháp luật về hộ tịch trong trường hợp không có tranh chấp.
2. Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết và trường hợp quy định tại Điều 92 của Luật này.
Quyết định của Tòa án về xác định cha, mẹ, con phải được gửi cho cơ quan đăng ký hộ tịch để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch; các bên trong quan hệ xác định cha, mẹ, con; cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
2. Thủ tục đăng ký nhận cha con của người nước ngoài khi có con với phụ nữ Việt Nam
Căn cứ theo Điều 44 Luật Hộ tịch 2014, thủ tục đăng ký nhận cha con cho người nước ngoài khi có con với phụ nữ Việt Nam được thực hiện theo trình tự sau:
1. Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ, đồ vật hoặc các chứng cứ khác để chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp đăng ký nhận cha, mẹ, con giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài hoặc giữa người nước ngoài với nhau thì người nước ngoài phải nộp thêm bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay hộ chiếu để chứng minh về nhân thân.
2. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, công chức làm công tác hộ tịch xác minh, niêm yết việc nhận cha, mẹ, con tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp huyện trong thời gian 07 ngày liên tục, đồng thời gửi văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú của người được nhận là cha, mẹ, con niêm yết trong thời gian 07 ngày liên tục tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã.
3. Phòng Tư pháp báo cáo và đề xuất Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định việc đăng ký nhận cha, mẹ, con, nếu thấy đủ điều kiện thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết.
4. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt; công chức làm công tác hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng các bên ký vào Sổ hộ tịch. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp trích lục cho các bên.
Trong đó, căn cứ theo quy định tại Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP thì chứng cứ chứng minh quan hệ cha con gồm một trong các giấy tờ, tài liệu sau:
1. Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con.
2. Trường hợp không có chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con theo quy định tại khoản 1 Điều này thì các bên nhận cha, con lập văn bản cam đoan về mối quan hệ cha, con theo quy định tại Điều 5 Thông tư này, có ít nhất hai người làm chứng về mối quan hệ cha, con.
Để chứng minh mối quan hệ cha con một cách nhanh chóng và chính xác, phương pháp hiệu quả nhất là tiến hành xét nghiệm ADN pháp lý. Đây là cách kiểm tra mối quan hệ huyết thống có độ chính xác rất cao, đạt tới 99,999999% và được công nhận rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Kết quả xét nghiệm ADN pháp lý có giá trị pháp lý trước các cơ quan nhà nước có thẩm quyền và các đơn vị thực hiện xét nghiệm phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về độ chính xác của kết quả này.
3. Kết luận
Tóm lại, công dân Hàn Quốc hoàn toàn có quyền yêu cầu UBND cấp huyện nơi con cư trú giải quyết thủ tục nhận cha con nếu không xảy ra tranh chấp (trường hợp có con với phụ nữ Việt Nam). Tuy nhiên, do con chưa thành niên và mới được 4 tuổi nên cần phải có sự đồng ý của người mẹ thì cơ quan đăng ký hộ tịch mới có cơ sở để giải quyết thủ tục nhận cha con. Trong trường hợp mẹ không đồng ý thì thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, con sẽ thuộc về Tòa án.
