Một bạn đọc đã gửi câu hỏi với nội dung sau: “Tôi đã ly hôn và con tôi hiện nay 6 tuổi đang sống cùng tôi. Tôi muốn làm thủ tục đổi họ của con theo họ của mình, nhưng chồng cũ không đồng ý. Trong trường hợp này, liệu tôi có thể tự mình thay đổi họ cho con mà không cần sự đồng ý của chồng cũ được không?”
Nếu không có sự đồng ý của chồng cũ, tức cha của con thì người mẹ sẽ không thể tự mình thay đổi họ cho con được. Thông tin giải đáp chi tiết về lý do tại sao không thực hiện được, mời bạn đọc tham khảo trong bài viết NOVAGEN chia sẻ sau đây!
1. Tự thay đổi họ cho con có được không?
Căn cứ theo Khoản 1 Điều 27 Bộ luật Dân sự 2015, các nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong các trường hợp sau:
- Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
- Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
- Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
- Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;
- Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
- Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;
- Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;
- Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
Bên cạnh đó, theo quy định tại Khoản 1 Điều 7 Nghị định số 123/2015/NĐ-CP thì việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thì còn phải có sự đồng ý của người đó.
Có thể thực hiện việc thay đổi họ cho con theo họ của người mẹ nếu được cha của đứa trẻ (tức là chồng cũ của mẹ) đồng ý và việc đồng ý phải được thể hiện rõ trong tờ khai đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch. Trong trường hợp này, chồng cũ của mẹ, tức cha đẻ của con không đồng ý thay đổi họ cho con thì người mẹ sẽ không thể tự mình thay đổi họ cho con được.
2. Nếu cha của con đồng ý thì thủ tục đổi họ cho con gồm những gì?
Dựa vào Điều 28 Luật Hộ tịch 2014, thủ tục đổi họ cho con sang họ mẹ được thực hiện theo quy trình sau:
- Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trong đó, cần có văn bản thể hiện sự đồng ý của cha của con về việc thay đổi họ tên cho con.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp thì công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
- Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp – hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.
- Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.
Tóm lại, người mẹ không thể tự thay đổi họ cho con theo họ của mình được nếu không có sự đồng ý của cha đẻ của con (con dưới 18 tuổi), thể hiện rõ trong tờ khai. Ngoài ra, con đủ 9 tuổi trở lên thì còn cần phải có thêm sự đồng ý của con nữa.
