Những điều bạn cần biết về vitamin

Nếu cơ thể chúng ta là một “thành phố” luôn bận rộn hoạt động, thì vitamin chính là những siêu anh hùng thầm lặng giữ cho mọi thứ diễn ra trơn tru. Vitamin C thì chăm chỉ bảo vệ hệ miễn dịch như một cảnh sát ưu tú, vitamin D là kỹ sư xương cốt vững chắc, còn vitamin E thì chính là chuyên gia chống lão hóa hàng đầu! Bạn đã biết rõ những loại vitamin trong cơ thể chúng ta chưa? Hãy cùng khám phá xem những siêu anh hùng này làm việc thế nào để bạn luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng nhé!

Vitamin là gì?

Vitamin là các hợp chất hữu cơ mà cơ thể cần để thực hiện các chức năng sống cơ bản. Tuy nhiên, có một số loại vitamin mà cơ thể không thể tự sản xuất được nên cần phải bổ sung từ bên ngoài. Vitamin được chia thành hai nhóm chính dựa trên tính chất hòa tan: 

• Vitamin tan trong nước: Bao gồm vitamin C và các vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6, B9, B12), dễ dàng bị đào thải qua nước tiểu. Vì vậy, loại vitamin này cần được bổ sung thường xuyên.
• Vitamin tan trong chất béo: Bao gồm vitamin A, D, E, và K có thể lưu trữ trong cơ thể một thời gian dài. Đối với loại vitamin này, cần “nạp” vừa phải để tránh dư thừa vitamin. 

Công dụng 

• Vitamin A: Giúp duy trì thị lực, đặc biệt là trong điều kiện thiếu sáng. Nó cũng hỗ trợ duy trì sức khỏe của da và niêm mạc, đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.
• Vitamin B: Là tên gọi chung cho một nhóm gồm 8 loại vitamin: B1 (Thiamin), B2 (Riboflavin), B3 (Niacinamide/ Niacin), B5 (Pantothenic acid), B7 (Biotin), B9 (Folic acid), B12 (Cobalamin). Mỗi loại vitamin sẽ tham gia vào các quá trình sinh lý khác nhau trong cơ thể. Ví dụ như: hỗ trợ chuyển hóa năng lượng, tăng cường chức năng thần kinh và cải thiện sức khỏe não bộ. 
• Vitamin C: Là chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Đồng thời, hỗ trợ hệ miễn dịch và tăng cường khả năng hấp thụ sắt từ thực phẩm.
• Vitamin D: Giúp cơ thể hấp thụ canxi và phốt pho, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương và răng. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến loãng xương và còi xương ở trẻ em. Vì vậy, các chuyên gia thường khuyên nên cho trẻ tắm nắng vào sáng sớm. Vì các nhà khoa học đã chứng minh ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D chủ yếu cho cơ thể. 
• Vitamin E: Có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi sự tổn hại của các gốc tự do (ROS). Vitamin E cũng giúp duy trì sức khỏe của da và tóc, đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch. 
• Vitamin K: Đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu, giúp ngừng chảy máu khi có vết thương. Nó cũng giúp duy trì sức khỏe xương và ngăn ngừa loãng xương.

Những triệu chứng thiếu vitamin 

Thiếu vitamin có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào loại vitamin bị thiếu. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của sự thiếu hụt các vitamin quan trọng:

• Thiếu vitamin A: Khô mắt, quáng gà, giảm miễn dịch.
• Thiếu vitamin B: Mệt mỏi, mất tập trung, nguy cơ thiếu máu.
• Thiếu vitamin C: Dễ bị cảm cúm, chảy máu chân răng, da khô.
• Thiếu vitamin D: Loãng xương, đau cơ, suy giảm hệ miễn dịch.
• Thiếu vitamin E: Lão hóa sớm, tổn thương da, thị lực kém.
• Thiếu vitamin K: Chảy máu khó đông, xương yếu.

Thừa vitamin có thể dẫn đến những vấn đề gì?

Mặc dù vitamin là những hợp chất cần thiết cho cơ thể nhưng khi sử dụng không đúng cách sẽ gây ra nhiều tác hại cho cơ thể. 

• Vitamin A: Khi cơ thể tích tụ quá nhiều vitamin A sẽ dẫn đến triệu chứng nôn mửa, chóng mặt, đau đầu, rụng tóc, vàng da và tổn thương gan. Đặc biệt, phụ nữ trong quá trình mang thai nếu bị dư thừa có thể dẫn đến tình trạng trẻ bị dị dạng. 
• Vitamin B1 (Thiamine): Dư thừa vitamin B1 rất hiếm gặp. Tuy nhiên, nếu cơ thể dư thừa vitamin B1 sẽ dẫn đến các vấn đề tiêu hóa và dị ứng như buồn nôn hay nổi mẩn đỏ, ngứa,…
• Vitamin B12: Đau đầu, chóng mặt, khó thở, đau ngực. Ngoài ra, da sẽ nổi phát ban và gây ngứa. 
• Vitamin C: Dẫn đến hình thành sỏi thận, đau bụng, tiêu chảy và buồn nôn.
• Vitamin D: Làm hạ canxi huyết, dẫn đến mệt mỏi và đau xương. Bên cạnh đó, còn tích tụ canxi trong thận, gây sỏi thận hoặc suy thận.
• Vitamin E: Làm giảm khả năng đông máu, gây mệt mỏi, đau đầu, và buồn nôn.
• Vitamin K: Có thể hình thành cục máu đông do vitamin K có tác dụng kích thích quá trình đông máu. Trong trường hợp dư thừa nghiêm trọng, tế bào gan sẽ bị hủy hoại và gặp triệu chứng vàng da. 

Một số nguồn cung cấp 

Để đảm bảo cơ thể nhận đủ vitamin cần thiết, việc bổ sung từ thực phẩm là phương pháp tốt nhất. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin bao gồm:

• Vitamin A: Gan, cà rốt, khoai lang, rau xanh.
• Vitamin B1: Ngũ cốc nguyên hạt, thịt heo, đậu, hạt.
• Vitamin B12: Thịt, cá, trứng, sữa.
• Vitamin C: Quả cam, dâu tây, kiwi, ớt đỏ.
• Vitamin D: Cá hồi, dầu gan cá, ánh sáng mặt trời.
• Vitamin E: Các loại hạt, dầu thực vật, rau lá xanh.
• Vitamin K: Rau lá xanh như cải xoăn, cải bắp.

Trong trường hợp không thể cung cấp đủ vitamin từ chế độ ăn uống, bạn có thể nạp vitamin qua các sản phẩm bổ sung. Tuy nhiên, cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung vitamin, vì việc sử dụng vitamin quá liều có thể gây hại cho sức khỏe.